Dlaczego leszczynianie nie walczyli?

Przed nami kolejna rocznica odzyskania przez Leszno niepodległości. Przy każdej takiej okazji zdarzają się głosy, że w naszym mieście walk powstańczych nie było. To oczywiście prawda, lecz warto krótko przypomnieć sobie dlaczego…

Leszno było jedynym większym miastem regionu gdzie nie doszło do bezpośrednich walk powstańczych. Dlatego, że tu po prostu nie było żadnych szans na walkę.
W tym mieście przewaga ludności niemieckiej była po prostu ogromna. W Lesznie na początku XX wieku na około 17 tysięcy mieszkańców Niemcy stanowili ponad 80 procent ludności, Polacy 12 procent. Zaborcy mieli tu także ogromną przewagę gospodarczą.

Jak łatwo policzyć przed i w okresie wielkiej wojny liczba Polaków w mieście wynosiła około dwóch tysięcy, oczywiście łącznie z kobietami i dziećmi. Tymczasem w miejscowym garnizonie stacjonowało mniej więcej tyle samo uzbrojonych po zęby żołnierzy. Jak to czasem mówię, spróbujcie się bić kiedy wasi przeciwnicy mają przewagę jeden do siedmiu. I to tylko w ludziach, w uzbrojeniu i wyposażeniu wojskowym ta różnica była tak kolosalna, że po prostu nie do oszacowania.

Niemniej jednak Polacy w Lesznie przygotowywali się do zbrojnego czynu. Gdyby oddziały powstańcze spróbowały zająć miasto, na pewno uzyskałyby pomoc miejscowych Polaków. Część z nich przeszła linię walk i dołączyła do walczących.
Tak więc mimo skrajnie niekorzystnych warunków duch narodowy w Lesznie był niezwykle silny i niezachwiany. Za to właśnie należy się naszym przodkom cześć i chwała.

Miasto do końca walk pozostało po stronie niemieckiej. Na początku stycznia 1919 roku, korzystając ze swej ogromnej przewagi, Niemcy aresztowali czołowych polskich działaczy i wywieźli, najpierw do więzienia w Głogowie, później do Zgorzelca, na koniec do obozu w Żaganiu. Wypuścili ich pod koniec stycznia, zmusili jednak do pozostania w aresztach domowych. Tym samym pozostawiono polskich mieszkańców Leszna bez przywódców, którzy mogliby porwać ich do walki. W maju zostali aresztowani ponownie. I ponownie wywiezieni do obozu w Żaganiu, gdzie przebywali do sierpnia.

Do Polski Leszno wróciło na mocy porozumień Traktatu Wersalskiego w styczniu 1920 roku. Oficjalne uroczystości przejęcia miasta przez Polaków odbyły się 17 stycznia.

Komentarze (31)

1. Dodane przez analityk, w dniu - 16-01-2017 23:26 w Lesznie komuna upadła 25 lat później niż wreszcie kraju, a raczej się rozsypała ze starości, bo jej młode wilki jak pewien radny zdradziły czerwone ideały i uciekły z klubu, niemniej gdyby od Leszna coś zależało, to jeszcze byśmy z jaskiń nie wyszli

2. Dodane przez historyk z Leszna, w dniu - 17-01-2017 00:54 Wiele klamstw jest wryte w ludziach którym się wydaje że znają historię wreszcie ludzie odsłaniają rąbek tajemnicy. Cieszy mnie to od lat interesuje się historią Leszna i regionu dodam do tego że Leszno to miasto choć znane jako lessna polonurum to w bardzo dużej mierze zbudowane przez nie Polaków proszę spojrzeć na cmentarze te z przed wojny po których nie ma sladu Wschowa i Leszno te miasta są bardzo spokrewnione jak i ich uwczesni mieszkańcy

3. Dodane przez Donald, w dniu - 17-01-2017 06:21 Prędzej diabła ( nie pomylić z Jarkiem ) spotkasz w kościele niż leszczyniaka z bronią.

4. Dodane przez xxxx, w dniu - 17-01-2017 07:14 propagandowe uzasadnienie niekończących się obchodów, dzis balujemy cały dzień    ---powstańcom pamięć, a radnym i posłom także kadencyjność )

5. Dodane przez do 1, w dniu - 17-01-2017 08:52 Ale ci ten pis wyżarł mózg.

6. Dodane przez do kom.1 i3, w dniu - 17-01-2017 09:15 Znawcy regionu, wiejscy hejterzy! Analityk to chyba jeszcze w tej wspomnianej jaskini siedzi i nie może się z niej wydostać. A Donald lata po kościołach i szuka leszczyniaka z bronią. Lepiej że go nie spotkałeś bo by Cię odstrzelił wyselekcjonowany trolu w sukmanie z szabelką na sznurku. A tak po prawdzie co wy tu w Lesznie jeszcze robicie. Takich (...) normalni leszczyniacy nie potrzebują!

7. Dodane przez do 3, w dniu - 17-01-2017 09:28 W Lesznie można spotkac mieszkajacego w nim Jerzego Świderskiego wnuka dr Bronislawa Świderskiego

8. Dodane przez leszczyniak, w dniu - 17-01-2017 09:32 Niejednokrotnie na tym portalu omawiana była sprawa regionalizmów. Wiemy, że formom lokalnym i regionalnym od nazw własnych należy dawać pierwszeństwo przed regularnymi. Według danych oświadczenia majątkowego, urodził się Pan w Poznaniu. Czy poznaniaków nazwie pan tak samo? Absurdalną i nieprawidłową formą poznanianie, zamiast poznaniacy?   Mieszkańcy Leszna to, Panie Damianie, leszczyniacy.

9. Dodane przez Kustosz pamieci, w dniu - 17-01-2017 09:33 tak samo AK nie bylo w Lesznie,bo Niemcy nie pozwalali.Ale przed ulica 17-Stycznia byla ulica Generalissumisa Józefa Stalina,po ktorej do malpiego gaju jezdziem rowerem

10. Dodane przez do kom. 9, w dniu - 17-01-2017 10:00 Jak widać kustoszu pamięci musiałeś chyba "studiować" w wyższej szkole nr.6 przy Al. Krasińskiego (taki czerwony budynek między Pocztą a nieistniejącą Ubezpieczalnią)! To pierwsze zdanie świadczy o Twoim poziomie. Z resztą się zgadzam. I jak już jeżdziłeś na tą ul. Stalina do tego małpiego gaju to już mogłeś tam pozostać i się zadomowić. I jeszcze jedno omnibusie historyczny. Nie pisze się Generalissumisa a jak to zobacz sobie w słowniku mądralo!

11. Dodane przez Do KUSTOSZA, w dniu - 17-01-2017 10:19 I od razu widać twoja niewiedzę ... w Lesznie było AK ... dowódcą AK Rejon Leszno był por. Jerzy Handke, którego grób jest na leszczyńskim cmentarzu.

12. Dodane przez CIEKAWY, w dniu - 17-01-2017 10:50 Czy Szczot będzie kiedyś należał do ZBoWiD.

13. Dodane przez Jura, w dniu - 17-01-2017 11:48 Ciekawe jak by to było, gdyby Leszno nadal nazywało się Lissa...

14. Dodane przez logika, w dniu - 17-01-2017 11:48 trudno od niemieckich mieszkancow oczekiwac udzial w powstaniu. Niemcy byli, jakby nie klamac, pierwotnymi mieszkancami miasta, osiadlymi jeszcze przed zaborami. nalezaloby wiec mowic o zdobyciu Leszna, a nie odzyskaniu niepodleglosci przez miasto, czyz nie panie Autorze?

15. Dodane przez ja, w dniu - 17-01-2017 12:08 Wszyscy wiemy, o co chodzi Kustoszowi i proszę bez wyzwisk na portalu, jak w komentarzu 10, który ponadto ma duże ortograficzne braki.

16. Dodane przez do kom 15 obiektywny leszczyniak, w dniu - 17-01-2017 14:53 Wszyscy się domyślamy jakiej opcji jest kustosz pamięci. A w kom. 10 nie widać wyzwisk. Są tylko przypuszczenia, sugestia i porada! Stwierdzenie, że AK nie było w Lesznie bo Niemcy nie pozwalali świadczy o głupocie tego pseudokustosza wybiórczej pamięci i analfabetyżmie historycznym. Czytając takie bzdurne wypociny na usta cisną się bardzo mocne słowa które można by nazwać wyzwiskami i przekleństwami.

17. Dodane przez do 10 Cito!, w dniu - 17-01-2017 14:53 Ludzi poznaje sie po jego stosunku do zwierzat i ludzi chorych moj cenzrze z Mysiej/....

18. Dodane przez do 11 Cito!, w dniu - 17-01-2017 15:20 por.Handke mieszkal na Narutowicza,gdzie pozniej mieszkal moj kolegaszkolny .ktorego ojciec byl pplk 55 Pulku Piechoty i w 1945r wrocil z oflagu w Woldenbergu.,a kolega mial 2 siostry i pianino....

19. Dodane przez do kom. 17 i 18, w dniu - 17-01-2017 15:47 Stanisławie to Ty jesteś tym kustoszem pamięci?

20. Dodane przez Kdo kustosza z 17 (cito, matura), w dniu - 17-01-2017 16:09 Ta ja, ten z Mysiej, pomyliłeś się , jeszcze dziś nic tu nie pisałem. Dzięki za cynk przekażę oficerowi prowadzącemu, że ostatnio jesteś aktywny pod innym pseudonimem,  styl masz ten sam, zabiorą mi premię że tego wcześniej nie zauważyłem.

21. Dodane przez Leszczyniak, w dniu - 17-01-2017 17:43 Trochę za duży skrót myślowy... skoro miasto było takie niemieckie to dlaczego po wersalu wróciło do Polski? Kto i dlaczego tego chciał? Aż tak szybko zmieniła się struktura narodowościowa w mieście??

22. Dodane przez do21, w dniu - 17-01-2017 18:50 Kolega rowerem zwiedzal Bialorus.Stanal przy chalupie dostal kwasne mleko Na pytanie skad przyjechal Odpowiedzial ,ze z Leszna Chorem :"z tego czerwonego Leszna"?!

23. Dodane przez logo do 21, w dniu - 17-01-2017 19:54 struktura narodowosciowa okolicznych miejscowosci byla mieszana i nierownomierna: polscy katolicy, ewangelicy niemieccy katolicy i ewangelicy. Podczas gdy Leszno bylo w 90proc niemieckie, to wsie na zachod od miasta juz bardziej "polskie". i jak tu wytyczyc granice? Nie bylo innej mozliwosci. Granica byla kilkakrotnie poddawana malej korekcie. Po ustaleniu granicy czesc mieszkancow Leszna przeprowadzila sie m.in. do pobliskiej Wschowy, rolnicy zamieniali sie gospodarstwami, a reszta Niemcow opuscila okolice w latach miedzywojennych ze wzgledu na restrykcje wporwadzone w IIRP.dzisiaj mowiloby sie pewnie o "czystkach". Pare tysiecy poslkich Niemcow trafilo do Berezy. O polityce narodowosciowej Grabski wyraziL sie m.in.tak: Polska ma byc czysta, jak szklanka wody". Tak szybko zmienilo sie Leszno.

24. Dodane przez miki - wnuk powstańca, w dniu - 17-01-2017 19:59 Widzę, że pseudouczeni patrioci znowu się mądrzą. Proponuje spacer po leszczyńskim cmentarzu i kwaterze powstańczej. Tam widać czy mieszkańcy miasta brali udział w powstaniu czy nie.

25. Dodane przez do kom 24 rodowity lesczyniak, w dniu - 18-01-2017 07:55 Mądrzą się a mądrzą Ci "pseudouczeni patrioci" przybyli z tych stron gdzie rowerzystom kwaśne mleko rozdają i chórem wołają "z tego czerwonego Leszna". Oni najlepiej znają historię Leszna i Wielkopolski jak np. znawca XX wiecznej historii Leszna ( w Lesznie nie było AK bo Niemcy nie pozwalali) z korzeniami spod Żytomierza na Ukrainie.

26. Dodane przez do kom.13, w dniu - 18-01-2017 08:17 Gdyby Leszno nazywało się Lissa to nie było by kustosza pamięci na cito!

27. Dodane przez do 25, w dniu - 18-01-2017 11:29 Wielu moich krewnych bralo udzial w Powstaniu Wlkp i wojnie bolszewickiej 1920rRekordzista jest dziadek po kadzieli,ktory 2 bracmi z XV Pulkiem Ulanow uczestniczyl w Powstaniu Wlkp,za wojna z bolszewikami bracia zostali odznaczeni Virtuti Military,ale Dziadek jeszcze uczestniczyl w II i IIIzwycieskim Powstaniu Ślaskim z Korfantym itd Chwatit?Cenzorze?!

28. Dodane przez do 25, w dniu - 18-01-2017 11:47 Stryj Fred(01) po powstaniu Wlkp z Marszalkiem J.Pilsudzkim w 1919r w marszu na Kijow,a pozniej ranny pod Radzyminem.Jako dzierzawca Roszkowka byl kpt.rez.55 Pulku Piechoty w Lesznie....

29. Dodane przez matura65 znowu nie o sobie, w dniu - 18-01-2017 12:15 Panie matura ja pisałem pod 20, ten z 25 jest z innego wydziału, my z Mysiej pisaliśmy pod 20.  niech pan tak często nicków nie zmienia bo nas z roboty wyleją, że znowu pana nie upilnowaliśmy.  PS tak naprawdę ja pracuję w sąsiednim mieście na placu Paderewskiego 1A

30. Dodane przez do kom. 27 i 28 Mosad 17, w dniu - 18-01-2017 21:46 Psy szczekają karawana idzie dalej. Kiedy człowieku przestaniesz wypisywać tą litanię kto,gdzie, kiedy i z kim! Jest to już nudne! I przestań wreszcie używać tych rusycyzmów. Pisz o sobie a nie o dziadku i jego braciach,stryjach dzierżawcach. Pozdrawiam wydział z Mysiej piszący pod 20 który ma trafne spostrzeżenia ! Wydział 25 znajdujący się 100 m. od pl. Paderewskiego ma podobne!

31. Dodane przez do 30, w dniu - 19-01-2017 08:10 Czyzby sluzby specjalne byy tylko w psychiatryku w Kosciani,mylalm,że to tylko izba wytrzezwien

Napisz komentarz zasady
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji wypowiedzi, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Wypowiedzi zawierające wulgaryzmy nie będą publikowane. Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane. Zabezpieczono reCAPTCHA i ma zastosowanie Polityka prywatności oraz Warunki korzystania z usług Google.
Imię:
Komentarz:

Dodaj zdjęcia do artykułu	zasady
Zdjęcia dodawane przez użytkownika muszą dotyczyć tematu artykułu, należy wpisać także do nich komentarz aby uzasadnić ich publikację. Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji zdjęć, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Zdjęcia z komentarzem zawierającym wulgaryzmy nie będą publikowane. Zdjęcia i ich komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.