Kłopoty właścicieli kamienic

W leszczyńskim ratuszu odbyło się spotkanie w sprawie premii dla właścicieli budynków mieszkalnych. Korzystając z okazji, warto przypomnieć, że podobne działania podejmowano już blisko sto lat temu. Niestety, wówczas dla części leszczynian nie skończyło się to dobrze…

Polski rząd 29 kwietnia 1925 roku wprowadził „Ustawę o rozbudowie miast”. W budżecie państwa zarezerwowano sumy, które w formie niskooprocentowanych pożyczek można było wykorzystać na remonty, rozbudowę lub budowę nowych domów. Udzielaniem pożyczek zajmowały się regionalne oddziały Banku Gospodarstwa Krajowego.
Wprowadzono jeden ważny warunek prawny. Otóż właściciele nieruchomości nie mogli sami składać wniosków w BGK. Tym miały się zajmować lokalne komitety rozbudowy miasta. Komitet taki powołano i w Lesznie.

Listy zasad i warunków koniecznych do spełnienia, aby komitet pozytywnie zaopiniował wniosek do banku, można było otrzymać w Urzędzie Miasta Leszna. Dokument ten został podpisany przez Józefa Góreckiego jako przedstawiciela Magistratu. Wkrótce spłynęły pierwsze wnioski. I tu znajdujemy ciekawe informacje dotyczące kilku leszczyńskich właścicieli domów.


1 października 1925 roku komitet przesłał do poznańskiego BGK, zaopiniowany wcześniej pozytywnie, wniosek kupca Bronisława Steinmetza. Był on właścicielem kamienicy przy ulicy Leszczyńskich 46, gdzie prowadził handel zbożem. Zamierzał podwyższyć swoją kamienicę o jedno piętro. Kosztorys prac opiewał na sumę 31 738 złotych i 15 groszy. Większość pieniędzy miał swoich, starał się o pożyczkę w wysokości 15 000 złotych.
Kto chciał ją otrzymać, musiał mieć dwóch żyrantów. Steinmetz jako swoich podał Stanisława Szynkarka, mistrza piekarniczego, który mieszkał przy ulicy Leszczyńskich 37 oraz Jana Góreckiego (czyli „słodkiego”, brata Józefa „kwaśnego).

Inny wniosek o pożyczkę złożył Juliusz Graff, budowniczy miejski. Dotyczył kamienicy przy ulicy Lipowej 15a. Niestety, nie zachowały się wcześniejsze ustalenia, o co dokładnie w tym przypadku chodziło, nieruchomość należała bowiem do miasta. Wiadomo, że Graff miał budynek rozbudować, tak by powstały cztery nowe mieszkania. Na ten cel chciał pożyczyć 30 000 złotych. Komitet rozbudowy miasta wniosek przesłał 18 października. Graff także podał jako żyranta Jana Góreckiego oraz Bronisława Steinmetza.
Zapewne szanse na udzielenie tej pożyczki stały pod dużym znakiem zapytania, ale 20 listopada za wszystkimi trzema panami wstawił się burmistrz Leszna Jan Kowalski. W tym dniu wysłał do Poznania pismo (za niemal pewnik uznać należy, że nie był to jeden z wymaganych warunków), w którym pisał o obu żyrantach: Zaświadcza się, że proponowani przez p. Graffa żyranci, a mianowicie pp. Jan Górecki z Leszna i Bronisław Steinmetz z Leszna są osobami majętnymi i zdolnymi do udzielania gwarancji za zobowiązania p. Graffa i godnymi ze wszech miar zaufania obywatelami miasta.

Jan Górecki, który jak widać żyrował dwie duże pożyczki, chyba nie wspominał tego dobrze. Bowiem Steinmetz w piśmie przesłanym 10 lipca 1926 roku do komitetu rozbudowy miasta, prosił o wsparcie w uzyskaniu dodatkowej sumy w wysokości 12 000 złotych. W obszernym uzasadnieniu podawał, że w trakcie prac pojawiło się wiele niemożliwych wcześniej do przewidzenia wydatków i zabrakło mu pieniędzy na zewnętrzne wykończenie budynku. Było to na owe czasy naprawdę dużo, dla przykładu 200 złotych stanowiło przyzwoitą pensję. W ogóle ówczesne pieniądze miały wartość kilkanaście razy większą niż dzisiejsze. Ostatecznie komitet zgodził się wnioskować o 10 tysięcy.

Niestety, 10 sierpnia przysłano z BGK pismo, które okazało się prawdziwym zimnym prysznicem dla Steinmetza. Bank informował, że wyczerpany został kontyngent finansowy, przygotowany przez rząd. Co więcej, nie został on opracowany ani na tamten, ani na przyszły, czyli 1927 rok. I nie opracowano go już nigdy, w rządowej kasie zabrakło pieniędzy. We wrześniu 1926 roku Ministerstwo Skarbu zdołało jeszcze wywalczyć część pieniędzy. Przekazano je osobom, których wnioski już wcześniej rozpatrzono pozytywnie. W sumie wszystkie pieniądze jakimi ministerstwo dysponowało, stanowiły zaledwie 16 procent tych z roku 1925.
Dla Steinmetza oznaczało to poważne problemy, o czym zresztą informował komitet rozbudowy miasta. Twierdził, że nie może dopuścić do tego, by obaj żyranci musieli za niego spłacać część kredytu. Nic nie wskórał, dodatkowej pożyczki nie dostał.
Jak sobie poradził i czy rzeczywiście Stanisław Szynkarek oraz Jan Górecki nie musieli za niego płacić? Tego się już nie dowiemy, lecz na pewno cała sprawa kosztowała ich sporo nerwów.

Damian Szymczak





Damian Szymczak

Komentarze (6)

1. Dodane przez misia, w dniu - 29-10-2015 10:47 więcej takich informacji - prosimy!!!!!

2. Dodane przez PROŚBA, w dniu - 29-10-2015 12:14 PANIE DAMIANIE, A MOŻE WYDAWAŁBY PAN TAKIE WSPOMINKI I HISTORYJKI Z ŻYCIA DAWNEGO LESZNA CYKLICZNIE NA ŁAMACH PORTALU? ŚWIETNIE SIĘ JE CZYTA

3. Dodane przez nob, w dniu - 29-10-2015 15:54 popieram kom. powyżej!  Więcej takich ciekawostek historycznych!!  O niebo lepsze i ciekawsze niż jakieś blogi lub felietony!  Pozdrawiam, gratuluję dobrego pióra. Czytelnik leszczyński.

4. Dodane przez ola, w dniu - 29-10-2015 19:27 Panie Damianie. Proszę się zabrac do poważnej roboty a nie z nudów grzebać w archiwum...

5. Dodane przez Kasia, w dniu - 30-10-2015 22:30 Jeżeli to jest dobre pióro to ja nie wiem co wy czytacie. Magister z historii nie czyni z Pana historyka.

6. Dodane przez MARIAN, w dniu - 23-11-2015 21:47 Ciekawe historie, autor jest wytrawnym naukowcem ,powaznie Madame KasiaPs prosze sie wysilic,rada naukowa wydzialu historii uam.

Napisz komentarz zasady
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji wypowiedzi, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Wypowiedzi zawierające wulgaryzmy nie będą publikowane. Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane. Zabezpieczono reCAPTCHA i ma zastosowanie Polityka prywatności oraz Warunki korzystania z usług Google.
Imię:
Komentarz:

Dodaj zdjęcia do artykułu	zasady
Zdjęcia dodawane przez użytkownika muszą dotyczyć tematu artykułu, należy wpisać także do nich komentarz aby uzasadnić ich publikację. Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji zdjęć, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Zdjęcia z komentarzem zawierającym wulgaryzmy nie będą publikowane. Zdjęcia i ich komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.