Groby pod alejkami

W Parku Jonstona zostanie postawiony obelisk upamiętniający dawnych kalwińskich mieszkańców Leszna. Ponad pół wieku temu park był bowiem cmentarzem, a pochowani tam do dziś nie zostali ekshumowani.

Podczas ostatniej sesji radni Leszna zdecydowali o przeznaczeniu 19 tysięcy złotych na obelisk, który ma być ustawiony w Parku Jonstona. Wniosek o wyasygnowanie tych pieniędzy złożył Maciej Urban, Miejski Konserwator Zabytków. Uzasadniając wydatek przypomniał radnym, że w miejscu dzisiejszego parku do 1949 roku znajdował się cmentarz wyznania ewangelicko-reformowanego, czyli kalwinów.

-Pochówki prowadzono tam od XVII wieku do okresu przedwojennego - mówił Urban - swoje miejsce spoczynku znajdowali tam najpierw Bracia Czescy, potem kalwińscy mieszkańcy miasta i okolicznych miejscowości. Wśród nich najprawdopodobniej był też lekarz Jan Jonston, którego imię nosi dzisiejszy park.

Na opracowanej przez Macieja Urbana stronie internetowej zabytki.leszno.pl znajdują się zdjęcia dawnego cmentarza oraz szkice nagrobków. -Był to jeden z najpiękniejszych tego typu cmentarzy w Polsce - mówił Miejski Konserwator Zabytków - jego kres położyła likwidacja w 1949 roku, najprawdopodobniej na fali powojennej nienawiści do Niemców, przeprowadzono ją zresztą bez wiedzy ówczesnego konserwatora zabytków. Likwidację przeprowadzono zresztą bardzo pobieżnie, ograniczając się do wywiezienia nagrobków i bez przeprowadzenia ekshumacji. -Groby wciąż tam się znajdują, wystarczy wkopać się na półtora metra w ziemię, żeby trafić na trumny - mówił.

Maciej Urban dodał, że wśród pochowanych byli nie tylko Niemcy, ale również Polacy - na przykład rodzina Potworowskich miała na cmentarzu piękną kaplicę, ozdobioną fragmentami „Trenów” Jana Kochanowskiego. Część nagrobków udało się uratować - trafiły na teren kościoła św. Krzyża, gdzie dziś można je oglądać w lapidarium. Jednak nie ma już możliwości przywrócenia ich na dawne miejsce, stąd pomysł obelisku w Parku Jonstona. Konserwator zastrzegł, że nie będzie to pomnik, tylko element małej architektury, przypominający o historii Leszna i jego dawnych mieszkańcach.

Komentarze (40)

1. Dodane przez Solidarnośc Niezlomna Alternatywa NoACTA, w dniu - 13-09-2016 09:45 Na tym cmentarzu byl tez grob moich krewnych Bojanowskich

2. Dodane przez Krzysztof W., w dniu - 13-09-2016 10:26 Nareszcie krok we właściwym kierunku. Krok z całkowitej dziczy ku cywilizacji. Jednak jedna jaskółka wiosny nie czyni.

3. Dodane przez fred, w dniu - 13-09-2016 10:27 Czcij swego zmarłego przodka. Bo to on dał ci życie, to on opiekował się tobą, w dzieciństwie, wychował cię na takiego człowieka, jakim dziś jesteś.

4. Dodane przez zolo, w dniu - 13-09-2016 10:41 W Toruniu zlikwidowano skwer. No ale to był żydowski cmentarz.No tak...

5. Dodane przez Adam, w dniu - 13-09-2016 10:55 100 % zgadzam się z upamiętnieniem starych mieszkańców Leszna. To oni dawali pracę naszym dziadkom / pradziadkom. To oni budowali ulice / gazociągi / wodociągi i wiele budynków które dzisiaj wszyscy użytkujemy.     Wiedziałem że tam był cmentarz ale że ciągle leżą tam masowo groby ludzi jest dla mnie dużym zaskoczeniem.

6. Dodane przez J., w dniu - 13-09-2016 11:09 Gratulacje za pomysł. Mam nadzieję, że realizacja będzie równie udana. Swoją drogą dziwnie jest wyprowadzać psy i robić sobie pikniki wiedząc, że 1,5 metra niżej leżą trumny. Nie czułbym się z tym najlepiej.

7. Dodane przez Leszczynianin, w dniu - 13-09-2016 12:39 Faktycznie w tym miejscu jako dziecko chodziłem z dziadkiem na spacery po starym cmentarzu.

8. Dodane przez Gość, w dniu - 13-09-2016 13:04 Pamiętam, jak budowany był odcinek ulicy łączący ulicę Dąbrowskiego z dawną ul. Kasztanową. Podczas układania rury kanalizacyjnej wykopano mnóstwo szczątków, kości, które rozrzucone były na całej budowie, nikogo to zbytnio nie wzruszało.

9. Dodane przez Matrix, w dniu - 13-09-2016 14:12 Brawo dla władz za plac zabaw w tym miejscu kolejna mina Pana Borowiaka

10. Dodane przez monika, w dniu - 13-09-2016 14:33 I to rozumiem. Upamiętnienie kogoś, kto był związany z Lesznem, a nie stawianie pomnika katastrofy smoleńskiej !

11. Dodane przez do kom. 8, w dniu - 13-09-2016 14:46 Która ulica nosiła kiedyś nazwę Kasztanowa? Ta przy kasynie wojskowym?

12. Dodane przez do kom 8, w dniu - 13-09-2016 15:19 Ta przy której jest komenda policji i biedronka

13. Dodane przez do kom. 9, w dniu - 13-09-2016 15:31 Były tam też robione śniadania na trawie:   http://elka.pl/content/view/80361/80/   Nie jestem pewien, czy w takiej sytuacji, to najlepsza lokalizacja na ich powtórzenie.    Nie wiem czy wolno robić ekshumację grobów zabytkowych, ale może by to zrobić raz, a porządnie?

14. Dodane przez 123, w dniu - 13-09-2016 15:40 Tak też pamietam ten cmentarz. Chodziłam tam jako dziecko i pózniej. Było tam wiele pięknych grobowców wręcz kapliczek. Szkoda, ze tak potoczyły się jego losy.  A szczątki tam pochowanych, no cóż .... Cześć ich pamięci. To człowiek człowiekowi zgotowuje taki los.

15. Dodane przez do kom. 10, w dniu - 13-09-2016 15:40 W pełni się zgadzam. Władze samorządowe powinny zajmować się swoim miastem i swoimi mieszkańcami. Także tymi byłymi mieszkańcami, a nie wykorzystywać swoje miasto do partyjnych rozgrywek i budowania własnej kariery politycznej. Niestety niektórzy nie mają za grosz wyczucia i partyjne klapki na oczach.    Jeżeli ktoś chce upamiętnić ludzi, to znanych mieszkańców Leszna nie brakowało. Mieliśmy też swoją wielką tragedię w postaci pożarów miasta i nie musimy kopiować warszawskich pomysłów.

16. Dodane przez do kom. 12, w dniu - 13-09-2016 15:42 Dziękuję, nie wiedziałem. Przydałaby się na stronie miasta taka mapa ze starymi nazwami ulic.

17. Dodane przez Barbara, w dniu - 13-09-2016 16:33 Między "siódemką" a policją też był cmentarz. W latach 50-tych pamiętam jak chowana była młoda para która utopiła się w Boszkowie. Jakie piękne tam były grobowce i pomniki. Na mnie jako 10-latce robiły wrażenie.

18. Dodane przez Przyczyny i skutki, w dniu - 13-09-2016 17:14 Gród Sułkowskich, Leszczyńskich i Komeniusza jest sym­bolem narodowej tolerancji. Tu, na zachodnich kresach Polski, na pograniczu, kształtowały się stosunki wzajemne między różnymi nacjami i wyznaniami.  Dopiero po dziesiątkach lat - po uzyskaniu dostępu do dokumentów archiwum w Koblencji, działu wojskowego we Fryburgu - okazało się, że w grodzie Leszczyńskich istniała dobrze zorganizowana i zakonspirowana, 40- osobowa grupa bojowa Abwehry    pod dowództwem leszczyńskiego Niemca Artura Kramera, że podobną grupą w Gronówku dowodził Kurt Schlecht, że wreszcie miasto otoczone było mackami służby bezpieczeństwa Rzeszy, które skupiał w swych rękach SS-Obersturmfuhrer baron von Leesen z Drzeczkowa.    1 września 1939r. - zgodnie z rozkazem - o godz. 1 - ej w nocy 25 ludzi przekroczyło polską granicę. Przejście nastąpiło na odcin­ku Geyersdorf (Dębowa Lęka) i Neu-Laube (Długie Nowe).   Na odcinku leszczyńskim wojna rozpoczęła się więc zanim wybuchła". Grupy bojowe próbowały jeszcze raz l września o 6-tej rano wyruszyć ze Wschowy do Leszna i Święciechowy, ale zrażone poprzednim niepowodzeniem nie potrafiły przebić się przez obstawioną granicę.    I gdygy wszyscy Żydzi z całego świata wtedy poparli Rzeczpospolitą Polską nawet ci z Jedwabnego a może przede wszystkim ("17 września witanie wyzwoleńczej armi radzieckiej") to jako jeden z wielu Stefan Samolewski nie musiał by żegnać się z rodziną pisząc:    Drogie dzieci, kochana do samej śmierci żonko, Już nas nic nie uratuje jak nam wiadomo. Żegnam już Was moi Drodzy, bądźcie zdrowi, trzymajcie się dzielnie. Co mogłem, robiłem zawsze dla mojej kochanej rodziny. Jestem niewinnie skazany, ktoś musiał mi szkodzić. Teraz muszę się pogodzić z losem Bożym. Hele i Marysia ściskam i żegnam. Matkę żegnam tak samo i dziękuję za wszystko dobre, co dla mnie uczyniła. Bolesia i Antosia żegnam, dziękuję im również za okazaną dobroć i szczerość. Bolesia i Antosia proszę o zaopiekowanie się rodziną moją. Nie martw się żonko i dzieci. Bóg będzie miał Was w swej opiece; będę się za Was modlił. Wasz ojciec i mąż. Ostatnia moja wola: Jedyną moją spadkobierczynią mianuję moją żonę Bronisławę Samolewską z Leszna ul. Kościańska 13/14... Błogosław Panie mojej rodzinie - Ojciec".      PISZĘ TO PO TO ABY MIESZKAŃCY LESZNA JAK BARANY NIE ZACZĘŁY SIĘ SAMOBICZOWAĆ .  DEPTANIE GROBÓW TO W PRAWDZIE BARBARZYŃSTWO ALE WYRYWANIE TEGO Z KONTEKSTU PRZEZ KONSERWATORAZABYTKÓW MIĘDZY 1 A 17 WRZEŚNIA W MOMENCIE GDY DO KIOSKÓW TRAFIA SAMOLOCIK DO SKLEJANIA MARKI     MESSER & SCHMITT BF-109 G  (Wydawca: Eaglemoss Ltd.  Messerschmitt Bf-109 był najskuteczniejszym i najliczniej produkowanym myśliwcem w historii lotnictwa.)    JEST BARDZO ZASTANAWIAJĄCE.    MNIEMAM ,IŻ KONSERWATOR MA ŚWIADOMOŚĆ ,ŻE:    W SPRAWOZDANIU VERLORENA  Kommando Flescha rozpoczęło pracę o 7- ej, kiedy to podjął obrady sąd doraźny policji bezpieczeństwa. Całej tej akcji przyglądał się niemiecki prokurator okręgowy Wilhelm Verloren z Leszna. Do swoich władz zwierzchnich przesłał dość obiektywne sprawozdanie. Można w nim przeczytać:    :Jako tłumaczy i zarazem opiniodawców o politycznej działalności przybrano trzech Volksdeutschów z Lesz­na. Był między nimi szczególnie ruchliwy w pracy narodowej pastor Bickerich.  http://www.leszno.interbit.pl/teksty/zbrodnia1.htm    Jan Amos Komeński twórca nowoczesnej pedagogiki. Jego wnuk Daniel Ernest Jabłoński, także członek Jednoty Braci Czeskich, był współzałożycielem Towarzystwa Nauk w Berlinie, a także był tą osobą, która przekazała hrabiemu Nikolausowi Ludwigowi von Zinzendorf sukcesję apostolską. Dzięki temu Leszno stało się macierzą duchową dla ewangelików o tradycji husyckiej na terenie Niemiec. Gwiazda na szczycie wieży leszczyńskiego kościoła przypomina, że to właśnie tutaj reformacja odnosiła sukcesy.  Tradycja kontaktów pomiędzy Lesznem a wspólnotami pochodzenia czeskiego była bardzo żywa. O Herrnhut pamiętano w Lesznie, pastor Wilhelm Bickerich, duszpasterz parafii ewangelicko-reformowanej w tym mieście wydał książkę Lissa und Herrnhut (Leszno i Herrnhut). W Berlinie pochowano Daniela Ernesta Jabłońskiego przy kościele ewangelicko-reformowanym, a tablica grobowa jest zabezpieczona do dzisiaj przez zniszczeniem. Z berlińskiej dzielnicy Rixdorf, w której osiedlili się czescy egzulanci, pochodził Alfred Reichel, który wyrzeźbił pomnik Jana Amosa Komeńskiego, który stanął w Lesznie w 1898 r.  http://www.ekumenizm.pl/religia/inne/leszno-a-herrnhut/    I NA LITOŚĆ BOSKĄ NIE MIESZAĆ DO TEGO KOCHANOWSKIEGO BO TO NIE POWAŻNE .  PASTOR Wilhelm Bickerich, duszpasterz parafii ewangelicko-reformowanej ŻYŁ SOBIE DŁUGO I SZCZĘŚLIWIE A SYN PISZE ARTYKUŁY DO NIEMIECKIEJ PRASY.    Tablica upamiętniająca hrabiankę Marynę Potworowską zm. w 1887 r. Inskrypcja zawierała fragment trenu J. Kochanowskiego. (fot. Kazimierz Przybysz)http://www.zabytki.leszno.pl/cmentarz_ewang_reformowany.html

19. Dodane przez PZL Jaskółka, w dniu - 13-09-2016 17:20 Ta pro ewangelicka akcja ( umiłowanie poewangelickich cmentarzy) prowadzona na terenie RP od kilku lat niedługo zablokuje ruch tranzytowy północ południe.  Bardzo się nauci rozczulili tyle , że nadal będą pieski wyprowadzać.

20. Dodane przez do kom.16 od kom.12, w dniu - 13-09-2016 17:30 a proszę bardzo:-)

21. Dodane przez łańcuszek, w dniu - 13-09-2016 17:34 Jakiego rytu działa loża na terenie Leszna i okolic?  Konserwator zabytków zajmuje się małą architekturą ?!  zamiast wysadzony przez Niemców kościół Św. Szczepana odbudować i dopiero wtedy tam ekspozycje ustawić z opisem , że na skutek rozpętanej przez Niemcy i Rosję w zgodzie i porozumieniu przy wiedzy Alianckich wywiadów wojnie wichry historii rozwiały leszczyńskie cmentarze i ustawić w tym odbudowanym kościele ocalałe nagrobki :  żydowskie,ewangelickie,i co byście chcieli, zdjęcia pomordowanych polaków z dziećmi których kariery zawodowe, naukowe zostały przekreślone.    No i przypomnijmy nieco zapomnianego Jana Jonstona dlatego, że nie wypiął się na Polskę a i był dendrologiem może jego praca pomoże ustalić wiek Bolka na placu Metziga   Co zresztą prusakom może się nie spodobać.

22. Dodane przez do kom.16, w dniu - 13-09-2016 18:06 Dawniejsza Kasztanowa dziś ks. Korcza była ulicą nieprzejezdną do ul. 17 Stycznia. W dzisiejszym budynku policji był internat dla młodzieży z szkół średnich. A dzisiejsza ul.Jana Pawła II od skrzyżowania obok policji w kierunku targowiska była ul. Cmentarną.

23. Dodane przez do kom. 18 i 19, w dniu - 13-09-2016 18:12 Czułem, że odezwie się ktoś, kto wokół siebie głównie zagrożenie dla Polski i dla narodu we wszystkim dostrzega. Jestem ciekaw jak byście zareagowali na analogiczną sytuację z katolickimi i z polskimi grobami w innym kraju? Cieszylibyście się, że ktoś tam pamiętał o tych ludziach? Nie przeszkadzałoby Wam, że pieski nad ich trumnami się załatwiają?

24. Dodane przez reszka, w dniu - 13-09-2016 18:57 Popieram 21.

25. Dodane przez sam, w dniu - 13-09-2016 20:59 I pomyśleć że teraz na tych szczątkach ludzkich załatwiają się psy,bawią się dzieci! Menele piją wódę. Nikomu to nie przeszkadza? TAM LEŹĄ LUDZKIE SZCZĄTKI!dlaczego ich nie pochowac w zbiorowej mogile? TO SIĘ IM NALEŻY. Ja do tego parku juź nie wejdę. To profanacja. Gdyby tam leżeli moi rodzice nie chciałbym żeby ktoś sobie po nich spacerował,żeby psy na nich sikały. Tak nie można tego zostawić. Gdyby każdy leszczyniak dał tylko 1 źłotówkę to moźna to załatwić po ludzku. Nawet gdyby trzeba było przeorac cały park. Nie moźna tego tak zostawić.

26. Dodane przez do kom. 21 i 24, w dniu - 13-09-2016 21:16 Koszt budowy takiego kościoła, to kwota min. kilkunastu milionów złotych. Zacznijcie więc już oszczędzać jeśli chcecie się na niego zrzucić, bo musiałby składać się z prywatnych datków, a nie z kasy miejskiej. I nie zapomnijcie drugie tyle odłożyć na bieżące utrzymanie, bo w Polsce coraz mniej ludzi aktywnie uczestniczy w życiu Kościoła.

27. Dodane przez ggg, w dniu - 13-09-2016 21:30 Bojanowscy lezą w grobowcu w Niechłodzie...

28. Dodane przez polkji, w dniu - 13-09-2016 23:10 między innymi dlatego chcę aby moje ciało zostało poddane kremacji przynajmniej nikt za 100 lat po mnie deptał nie będzie i przewracał moich kości.

29. Dodane przez MACIEJ, w dniu - 13-09-2016 23:50 NISZCZENIE CMENTARZY I ROBIENIE PARKÓW !  TEN PRZYKŁAD JEST JEDNYM Z TROCHĘ JEDNAK MI PRZYKRO ŻE I PO MOIM GROBIE KTOŚ BĘDZIE SOBIE SPACEROWAŁ I TO MOŻE Z PIESKIEM .  Z DRUGIEJ STRONY SZOKUJE NAS TO CO SIĘ DAWNIEJ ROBIŁO Z CMENTARZAMI , A CZY KTOŚ POWIE CO Z NISZCZENIEM GROBÓW KTÓRYCH DOKONUJE SIĘ DZISIAJ NA PRAKTYCZNIE WIĘKSZOŚCI CMENTARZY .   O CO CHODZI ?   ANO O SKOPYWANIE STARYCH NIE OPŁACONYCH GROBÓW WYSTARCZY NIE ZAPŁACIĆ PROBOSZCZOWI LUB GMINIE KASKI ,A MIEJSC BRAKUJE I JUŻ CIĘ SKOPUJĄ - PEWNIE NIKT NIE WYPROWADZA TAM PIESKÓW ALE PO CZŁOWIEKU ŚLAD GINIE .  NAWET PO NASZEJ ŚMIERCI O NASZYM LOSIE DECYDUJE PIENIĄDZ I TYM WŁAŚNIE RÓŻNIMY SIĘ OD MAŁPY - TROCHĘ TO SMUTNE ,ŻE NAWET KSIĄDZ JAK NIE DOSTANIE W ŁAPĘ KASY ZA MIEJSCE MA LOS ZMARŁEGO GDZIEŚ GŁĘBOKO W DU..E

30. Dodane przez Lesz, w dniu - 14-09-2016 00:17 Poczytajcie drodzy napływowi mieszkańcy Leszna gdzie były cmentarze. Nawet nie wiecie ze połowa grunwaldzkiej stoi na żydowskich grobach a pod murem 7 lezą dzieci koło ćwiczeni tez był cmentarz az prawie pod mury

31. Dodane przez Kasztan, w dniu - 14-09-2016 00:57 Ludzie..... Ubodzy ludzie,wy to macie fantazję. Niby społeczeństwo smutne a tu takie smieszki pośród nas.

32. Dodane przez Licho, w dniu - 14-09-2016 07:45 Ilu z tych rozczulających się nad tragedią wyimaginowaną bo kruszenie nawet zabytkowych nagrobków zmarłych nie bolali. Ilu było na filmie Smoleńsk tak ze zwykłej przyzwoitości czy sympatii do ewangelików?    Dziś jeszcze leci zdążycie.  bp. Mieczyslaw Cieślar duchowny, był przewodniczącym Kolegium Komisji Historycznej w sprawie inwigilacji luteran przez SB. Twierdził że już po katastrofie TU 154 otrzymał smsa od jednego z pasażerów ks. Adama Pilcha. Zginął w wypadku samochodowym.    Dariusz Ratajczak doktor historii na Uniwersytecie w Opolu zaszczuty, szykanowany i ochrzszczony mianem antysemity, za przytoczenie w swojej książce cytatów ludzi kwestionujących Zbrodnię Oświęcimską. Wyrzucony z uczelni, bez szans na znalezienie nowej pracy, utrzymywał się ze zmywania naczyń i palenia w kotłach c.o. Znaleziony został martwy w samochodzie stojącym na parkingu przed supermarketem. Oficjalnie mówiło się, że samochód stał tam prawie dwa tygodnie. Wielce prawdopodobne jest jednak to, że auto zostało podrzucone dużo później.

33. Dodane przez Marcin, w dniu - 14-09-2016 08:18 do pkt 18. WIlhelm Bickerich to całkiem inna historia niż Wolfgang Bickerich. Piszący pomieszał sprawy i wydarzenia.

34. Dodane przez Faktoria, w dniu - 14-09-2016 09:27 O jaki fajny wpis !  Tyle , że nie trafiony.  Bo nie trzeba innego kraju szukać.  20 lat jak nie zapłacisz na następne to do kruszarki i tyle   Dlaczego mniejszości mają być lepiej traktowane??????!    23. Dodane przez do kom. 18 i 19, w dniu - 13-09-2016 18:12   Czułem, że odezwie się ktoś, kto wokół siebie głównie zagrożenie dla Polski i dla narodu we wszystkim dostrzega. Jestem ciekaw jak byście zareagowali na analogiczną sytuację z katolickimi i z polskimi grobami w innym kraju?

35. Dodane przez riposta, w dniu - 14-09-2016 09:35 Kochany !  W czym problem?  Przecież ten kościół był budowany z prywatnych datków i to nie koniecznie baronów,królów Leszczyńskich .  Był budowanych z cegiełek kupowanych przez mieszkańców.  Wystarczy odrobina dobrej woli ze strony niby prawicowych władz miasta. No i oczywiście konserwator chyba nie ma podstaw twierdzić , że kościół zakłóci ład urbanistyczny.  A urzędy przenieść do młyna miejskie i powiatowe blisko dworców dużo ugoru na miejsca postojowe a i koleją szybko dojechać .      26. Dodane przez do kom. 21 i 24, w dniu - 13-09-2016 21:16   Koszt budowy takiego kościoła, to kwota min. kilkunastu milionów złotych. Zacznijcie więc już oszczędzać jeśli chcecie się na niego zrzucić, bo musiałby składać się z prywatnych datków, a nie z kasy miejskiej.

36. Dodane przez do kom. 32, w dniu - 14-09-2016 09:57 Czy naprawdę trzeba robić z katastrofy smoleńskiej antidotum na wszelakie narodowe i historyczne problemy? Przestańmy - za przeproszeniem - podcierać sobie tyłki "Smoleńskiem" przy każdej możliwej sposobności. W przeciwnym razie ludzie zaczną kojarzyć tą tragedię z farsą i pośmiewiskiem.

37. Dodane przez do kom. 35, w dniu - 14-09-2016 10:43 Najpierw niech lepiej zapytają proboszczów innych kościołów. Bo jeżeli powstanie kolejny kościół, to coraz więcej pustego miejsca w dotychczasowych kościołach się pojawi. I kasy od wiernych sporo ubędzie.

38. Dodane przez aldi, w dniu - 15-09-2016 07:56 Jestem za. Pamięć jest ważna.

39. Dodane przez do 37, w dniu - 15-09-2016 09:27 Przecie pisał , że w odbudowanym kościele muzeum by było haniebnych występków byłych mieszkańców Leszna.  Więc gdzie indziej wiernych by nie ubyło.    Takie muzeum dla wypędzonych a teraz jeszcze zdeptanych.  Warto pamiętać dlaczego .

40. Dodane przez 3x kuźniecow to musi być ciąg, w dniu - 15-09-2016 09:32 Co ci Smoleńsk przeszkadza?  To były czasy !  Nasze chorągwie zwyciężały ,posadziliśmy swojego człowieka na tronie w Moskwie.   ostatnio tylko trochę nie wyszło ale PO stara sie wszystko naprawić głosami niemieckich europarlamentariuszy.

Napisz komentarz zasady
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji wypowiedzi, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Wypowiedzi zawierające wulgaryzmy nie będą publikowane. Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane. Zabezpieczono reCAPTCHA i ma zastosowanie Polityka prywatności oraz Warunki korzystania z usług Google.
Imię:
Komentarz:

Dodaj zdjęcia do artykułu	zasady
Zdjęcia dodawane przez użytkownika muszą dotyczyć tematu artykułu, należy wpisać także do nich komentarz aby uzasadnić ich publikację. Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji zdjęć, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Zdjęcia z komentarzem zawierającym wulgaryzmy nie będą publikowane. Zdjęcia i ich komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.