Nowe spojrzenie na strzelaninę na dworcu PKP

Jutro, czyli w 27 maja przypada 70 rocznica zbrojnego starcia między żołnierzami polskimi a czerwonoarmistami na leszczyńskim dworcu kolejowym. Podczas dzisiejszych obchodów artystka Anka Leśniak przypomina o Zofii Rojuk – kobiecie, z której powodu doszło do tragicznych zdarzeń.

Do starcia między żołnierzami Wojska Polskiego a czerwonoarmistami doszło w nocy z 27 na 28 maja 1947 roku. Polacy interweniowali na dworcu w obronie kobiety, która została porwana przez Sowietów, a według jej relacji mąż sprzedał ją im za butelkę wódki. W potyczce zginęło trzech czerwonoarmistów; po kilku dniach doszło do procesu żołnierzy, w którym czterech z nich skazano na wyroki śmierci - trzy wykonano. Trzy lata temu na budynku dworca odsłonięto tablicę ku czci zamordowanych w tej zbrodni sądowej.

Dziś, w 70 rocznicę tych wydarzeń artystka Anka Leśniak przypomniała o kobiecie, z powodu której doszło do starcia: Zofii Rojuk. Wiadomo o niej bardzo niewiele - kobieta została wywieziona do sowieckiego łagru, dopiero po 20 latach udało się jej spotkać z córką. -Przypomina mi mityczną Helenę Trojańską, z powodu której doszło do słynnej wojny - mówi Anka Leśniak. Artystka zwraca uwagę na fakt, że bohaterami wojen są zazwyczaj mężczyźni, a kobiety najczęściej są anonimowymi ofiarami, jednak to one cierpią najbardziej. - Uderzyło mnie, że na tablicy znajdującej się na budynku dworca są wymienieni skazani na śmierć i więzienie, a nie ma nazwiska Zofii Rojuk - mówi Leśniak - dlatego przygotowałam osobną tablicę przywracającą jej pamięć.

O Zofii Rojuk Anka Leśniak napisała też w swojej książce „Invisible in Visible - Niewidzialne Widzialnego”, umieszczając ją obok innych mniej lub bardziej znanych z historii kobiet, takich jak Fifi Zastrow, Żydówki grającej w niemieckim teatrze, Stanisławy Przybyszewskiej, córki słynnego młodopolskiego skandalisty czy Hanny Reitsch, wybitnej pilotki, twarzy propagandy III Rzeszy. - Promocja projektu odbędzie się dziś o 17.00 w galerii MBWA w Lesznie - mówi Magdalena Swacha, kurator projektu - planujemy też spotkania w innych miastach, na przykład w Poznaniu, Łodzi, Krakowie i Warszawie.

Komentarze (16)

1. Dodane przez ~kolo, w dniu - 26-05-2017 15:38 0 0 Byłem, widziałem. Takich spojrzeń na przestrzeń i otwartości na nietypową aktywność artystów nam potrzeba.

2. Dodane przez x, w dniu - 26-05-2017 15:47 0 0 Pan redaktor raczył trzy razy wymienić: artystka Anna Leśniak. Zastanawia mnie, jakąż to sztukę artystyczną reprezentuje artystka Anna Leśniak.   Panie, jak widać na zdjęciu, gaworzą na temat tragicznej strzelaniny, sowieckiego łagru, wojny. Czy naprawdę Leszno nie zna rocznic pogodnych, nawiązujących do dobrego życia w mieście, bo co chwilę czytam o kolejnej okrągłej rocznicy jedynie cierpień, wojen i śmierci.

3. Dodane przez Adaś, w dniu - 26-05-2017 16:56 0 0 Dziwna ta historia, czy zabezpieczono monitoring?

4. Dodane przez Boy, w dniu - 26-05-2017 17:17 0 0 Bohaterami c i żołnierze zolnierze ale czy ta pani? Watpię ona za bardzo chyba nawet nie kumala

5. Dodane przez smakosz, w dniu - 26-05-2017 17:46 0 0 2 - też byłem ciekawy co to za pani artystka zawitała do Leszna. Wrzuciłem w wyszukiwarkę odpowiednie hasło i wyskoczyło mi kilka różnych stron. W większości nic szczególnego poza jednym. Fajne filmiki z body of art. Fajne.

6. Dodane przez x, w dniu - 26-05-2017 18:27 0 0 Rzeczywiście, manifest artystyczny pani artystki i akcje z udziałem publiczności oraz apoteoza pana redaktora.

7. Dodane przez "pamiętna" rocznica, w dniu - 26-05-2017 21:11 0 0 Jak ją sprzedał to po co ci nasi gieroje się wtrącali. Może też z byli chętni do kupna.

8. Dodane przez Gieroj, w dniu - 26-05-2017 22:35 0 0 Do starcia między żołnierzami Wojska Polskiego a czerwonoarmistami doszło w nocy z 27 na 28 maja 1947 roku.  Kobieta została wywieziona do sowieckiego łagru, dopiero po 20 latach udało się jej spotkać z córką.    Czyli Leszno Armia Radziecka wyzwoliła w połowie 1967 roku?    Doszło do procesu żołnierzy.  Czyli nadzwyczajna kasta ludzi wniosła oskarżenie , osądziła i wykonała wyroki śmierci.    Proszę umieścić nazwiska tych nadzwyczajnych jegomości na budynku dworca i podświetlić .  Co by się zbyt wysoko nie nosili.

9. Dodane przez o jejku, w dniu - 26-05-2017 22:59 0 0 diabli wiedza o co chodzi. ktos po 70 latach probuje odgrzebac historie,albo co gorsza-poprawic ja. takich incydentow bylo wowczas wiele w polsce,ustaly po 1956 roku. historia trudna,tak trudna jak gen.zagorskiego i plk.becka w 20-leciu miedzywojennym.

10. Dodane przez Z całego serca wsje razem, w dniu - 27-05-2017 08:57 0 0 Historycy: to nie było wyzwolenie  Pomnik Armii Czerwonej do rozbiórki?  03.02.2016. Radio Elka,   obecność Sowietów w Polsce była okupacją są wydarzenia na leszczyńskim dworcu w maju 1947 roku, kiedy doszło do zbrojnego starcia żołnierzy polskich z czerwonoarmistami przetrzymującymi Polkę więzioną wbrew ich woli. Trzech Polaków zostało za to skazanych na karę śmierci, co uznano za zbrodnię sądową.  pomnik wdzięczności Armii Czerwonej u zbiegu ulic Lipowej i Starozamkowej powinien zostać rozebrany - stwierdził Rafał Kościański - napis mówiący o tym, że żołnierze walczyli o wolność i niepodległosć Polski jest po prostu nieprawdziwy.   Wiem, że są przygotowywane wnioski o jego rozbiórkę -mówił - decyzja będzie tu należeć do Rady Miejskiej, ja ją tylko wykonam. Prezydent dodał, że zmiany wymaga też tablica przed dawnym Gestapo - ta, która jest tu obecnie, została ufundowana przez Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej.     Kobiety pomóżcie podjąć radzie decyzję!!!!!!!    Dodam tylko od siebie , że to Żołnierze Armiaii Ludowej tym razem wystąpili przeciwko okupantowi i to im się chwali.  Widać byli i tacy co przejżeli na oczy.  Teraz czas na Radę .  Chyba , że pomniczka już nie ma , to wracam honor.

11. Dodane przez do 10, w dniu - 27-05-2017 11:06 0 0 Tak żołnierze LWP przejrzeli na oczy jak zachód sprzedał nas w Jałcie

12. Dodane przez Leszy, w dniu - 27-05-2017 11:49 0 0 Najlepszy fragment z dyskusji, to porównanie owej kobiety przez którą doszło do strzelaniny, z Heleną Trojańską. Ale żarty się nie kończą, bo chcą tej kobiecie tablice przybić, obok pamiątkowej z nazwiskami rozstrzelanych Polskich żołnierzy.

13. Dodane przez do kom.10, w dniu - 27-05-2017 16:31 0 0 Mieszanie historii. Pomnik Armii Czerwonej jest w historii Leszna i rece precz od niego. Tablica przed dawnym Gestapo ufundowana przez ZSMP -tak bo takie byly czasy, bo takie byly zwiazki. Za dwadziescia lat, a z pewnoscia i wczesniej beda sie wstydzic Polacy za bojowki pana M.

14. Dodane przez do "historyka" R.K., w dniu - 27-05-2017 18:15 0 0 panie kościański, myślałem że są jakieś granice buty, arogancji i zakłamywania historii, jakże się myliłem.

15. Dodane przez Tomek72, w dniu - 16-06-2017 08:37 0 0 Przecież to jest "ZAJEBISTA HISTORIA (przepraszam za słowo) ...    o tym, że nie wszyscy w Milicji czy w LWP byli źli ...    "...70 lat temu, 15 czerwca 1947 r. wykonano wyroki śmierci na trzech żołnierzach Wojska Polskiego skazanych przez wojskowy sąd doraźny za zbrojną interwencję w obronie porwanej przez Sowietów kobiety. Ich grobów nie odnaleziono do dziś. (...)..."    prośba do redakcji zróbcie z tego trochę większy materiał ...    Może pod Waszym patronatem udałoby się zrobić fajną rekonstrukcję - propagować ją na ElkaTV?    https://pl.wikipedia.org/wiki/Potyczka_%C5%BCo%C5%82nierzy_polskich_i_radzieckich_w_Lesznie_w_1947

16. Dodane przez mariusz, w dniu - 16-06-2017 19:03 0 0 proszę nie pisać Sąd tylko zbrodniarze z imienia i nazwiska. Pod aktem oskarżenia podpisał się cieszący się ponurą sławą - ze względu na wiele uzyskiwanych wyroków śmierci - prokurator Maksymilian Lityński (pierwotne nazwisko Maks Lifsches). Podobny śmiertelny dorobek mieli sędziwie, którzy orzekali o winie oskarżonych - Franciszek Szeliński, wtedy szef Wojskowego Sądu Okręgowego w Poznaniu i Jan Zaborowski (w czasie wojny policjant w getcie warszawskim), który kierował Wojskowym Sądem Rejonowym.

Napisz komentarz zasady
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji wypowiedzi, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Wypowiedzi zawierające wulgaryzmy nie będą publikowane. Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane. Zabezpieczono reCAPTCHA i ma zastosowanie Polityka prywatności oraz Warunki korzystania z usług Google.
Imię:
Komentarz:

Dodaj zdjęcia do artykułu	zasady
Zdjęcia dodawane przez użytkownika muszą dotyczyć tematu artykułu, należy wpisać także do nich komentarz aby uzasadnić ich publikację. Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji zdjęć, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Zdjęcia z komentarzem zawierającym wulgaryzmy nie będą publikowane. Zdjęcia i ich komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.