Nieznani mistrzowie

Bo z pewnością wiedzą Państwo, kto to jest Janusz Centka. Trzykrotny Mistrz Świata i dwukrotny Mistrz Europy w szybownictwie. Posiadacz Medalu Lilienthala, takiego szybowcowego Nobla. Krótko mówiąc Legenda. Idzie sobie deptakiem z innym znanym szybownikiem Karolem Staryszakiem i nikt go nie poznaje. Nawet - wstyd powiedzieć - ja. Ciekawe, czy tak samo spokojnie i bez wzbudzania emocji mógłby sobie iść na przykład Mistrz Świata na żużlu (choć - zabijcie - nie mam zielonego pojęcia, kto nim jest).

Szybownicy przyzwyczaili się już raczej do tego, że nie są bohaterami dla mas. Właściwie nikt ich nie zna, mało kto potrafi wymienić jakieś konkretne nazwisko czy tytuł. No, może nie w Lesznie, bo jednak tutaj szybownictwo to sport znany, choć oczywiście nie aż tak jak żużel. Choć gdzie indziej różnie z tym bywa - ale nie chcę wdawać się w dyskusję o wyższości jednej dyscypliny nad drugą. Ale szybownicy zdecydowanie mają „pod górkę” z popularnością.

Właściwie jest jeden, który faktycznie już jest znany poza branżą. To Sebastian Kawa - pilot z Bielska-Białej, który ma na koncie chyba z 20 złotych medali Mistrzostw Świata i Europy. Dwie duże firmy zrobiły go twarzą swoich kampanii reklamowych, przez co pojawia się na ekranach i billboardach w całym kraju. Pan Sebastian zresztą swoją karierę zaczynał w Lesznie, był tu na Mistrzostwach Świata Juniorów w 1995 roku. Prawie wygrał, ale skradziono mu tytuł. Dosłownie: w ostatnim locie lądował w polu pod jakąś wsią, poszedł zadzwonić (wtedy telefony były u sołtysów tylko), w tym czasie zniknęły z kabiny aparaty fotograficzne, na których dokumentowało się przelot. Spadł na czwarte miejsce. Znany stał się ponad 20 lat później, kiedy przeleciał szybowcem nad Himalajami. Miał już chyba z piętnaście złotych medali, ale go nikt nie znał. Pamiętam, jak mi opowiadał o tych Himalajach. Pomysł wziął się ze… złości. -Wygraliśmy całe podium na Mistrzostwach Europy, największy sukces polskiego szybownictwa, żadne ogólnopolskie media tego nie zauważyły - mówił - więc postanowiłem zrobić coś, co ze sportowego punktu widzenia nie ma wielkiego znaczenia, ale się „sprzeda”. No i trafił - Himalaje „chodziły” przez parę dni we wszystkich wielkich telewizjach. A Sebastian Kawa stał się sławny. Choć o jego kolejnych medalach dalej niewiele się mówi.

Kilka lat temu Aeroklub Leszczyński poprosił, żebym pomógł nagłośnić Mistrzostwa Polski, które tu się odbywały. Wysłałem chyba z pięćdziesiąt maili do wszystkich ważniejszych mediów, informując, zapraszając i pozostawiając numer telefonu. Nie odpisał nikt. Serio - nawet krótkiego „dziękujemy, zobaczymy”. Parę dni później już na zawodach doszło do wypadku. Na szczęście niegroźnego. W ciągu godziny rozładowała mi się komórka. Dzwonili wszyscy, którym wysłałem dane kontaktowe. Oczywiście tylko w sprawie wypadku - o wynikach nikt nie chciał słuchać.

Tak, wiem, że trochę się wyżalam, ale szybownictwo to naprawdę niesamowity sport. Wymaga wielkiego charakteru, odwagi, wytrzymałości i, może przede wszystkim, myślenia. Obliczeń, w których dziś oczywiście pomagają nieco urządzenia, ale i tak ostateczne decyzje należą do pilota, a błędy kosztują - czasem bardzo drogo, nie tylko w sensie punktów. Sport piękny, tylko faktycznie strasznie trudny do pokazania. To nie to, co moje ukochane balony, które latają dość nisko, majestatycznie, z jasnymi zasadami - kto nadleci najbliżej celu, wygrywa, publiczność może to sobie obserwować, a nawet oklaskiwać. W szybownictwie konkurencję rozgrywa się na trasach długości setek kilometrów, na wysokości kilometra lub dwóch. Są tam jakieś próby prezentowania przelotów w komputerach, transmisji z transponderów, ale wszystko od lat w powijakach. Nie wiem, czy dożyję jakiegoś sensownego pokazania tych zmagań. Póki co w sobotę wybiorę się na lotnisko - od rana ruszają tam kolejne Mistrzostwa Polski. Ciekawe, ile osób „z zewnątrz” się pojawi.