Szanowny czytelniku, 25 maja 2018 roku weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Po rozwinięciu szczegółów znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat. Odsyłamy także do Polityki Prywatności.
Rozwiń szczegóły
Zwiń szczegóły
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez RADIO ELKA Sp. z o.o., Agencję Reklamową EL Sp. z o.o. oraz Zaufanych Partnerów.
Administratorzy danych / Podmioty którym powierzenie przetwarzania powierzono
Radio Elka Sp. z o.o. z siedzibą w Lesznie przy ul. Sienkiewicza 30a, 64-100 Leszno, wpisaną do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu XXII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000235295
Agencja Reklamowa EL Sp. z o.o. z siedzibą w Lesznie przy ul. Sienkiewicza 30a, 64-100 Leszno, wpisaną do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu XXII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000245793
dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
wykrywanie botów i nadużyć w usługach
pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)
Podstawy prawne przetwarzania danych
marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne - zgoda
świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych
Odbiorcy danych Podmioty przetwarzające dane na zlecenie administratora danych, w tym Zaufani Partnerzy, agencje marketingowe oraz podmioty uprawnione do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa.
Prawa osoby, której dane dotyczą Przysługują Ci następujące prawa w związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych:
prawo dostępu do Twoich danych, w tym uzyskania kopii danych,
prawo żądania sprostowania danych,
prawo do usunięcia danych (w określonych sytuacjach),
prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych,
prawo do ograniczenia przetwarzania danych.
W zakresie w jakim Twoje dane są przetwarzane na podstawie zgody lub w ramach świadczonej usługi (dane są niezbędne w celu świadczenia usługi) możesz dodatkowo skorzystać z poniższych praw:
prawo do wycofania zgody w zakresie w jakim są przetwarzane na tej podstawie. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem.
prawo do przenoszenia danych osobowych, tj. do otrzymania od administratora Twoich danych osobowych, w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego.
W celu skorzystania z powyższych praw Radio Elka Sp. z o.o. udostępnia następujący kanały komunikacji:
forma pisemna Radio Elka, ul. Sienkiewicza 30a, 64-100 Leszno
Informacje dodatkowe Więcej o zasadach przetwarzania danych w "Polityce prywatności" - tutaj
Bardzo ciekawa dyskusja rozwinęła się pod moim niedawnym tekstem na temat dekomunizowanych właśnie ulic na Zatorzu. Większość komentatorów skupiła się na zaletach i wadach przemianowania ulicy Kruczkowskiego na Szymborskiej względnie Samuela Leszczyńskiego. Na marginesie – Leszczyński już chyba jest passe, bo ostatnio słyszałem o pomysłach na Zbigniewa Herberta albo Jana Długosza (pierwszy wielkim poetą faktycznie był, a w dodatku nie flirtował z komunistami, drugi herbu Wieniawa, a więc prawie z Leszna). Jednak jeden z Szanownych Czytelników dorzucił bardzo inspirujący komentarz: „A może inny ktoś, kto przynajmniej w Lesznie urodzony? Jeden z ojców założycieli Stanów zjednoczonych Ameryki Haym Salomon...”
Dyżurny reporter: 667 70 70 60
Coś tam kiedyś o nim słyszałem, ale teraz wrzuciłem nazwisko do wyszukiwarki. I wiecie co? Wychodzi na to, że to facet zasługujący co najmniej na ulicę. Co najmniej w pięciu miejscach nazywany jest bowiem „Żydem, który uratował Amerykę”.
Urodził się w Lesznie w 1740 roku. Rodzina pochodziła z Portugalii, skąd uciekła do Polski przed prześladowaniami religijnymi. W wieku 20 lat wyjechał na Zachód, gdzie przez dziesięć lat uczył się bankowości i języków obcych (znał ich podobno dziesięć). W 1770r. wrócił do Leszna, ale dwa lata później, po I Rozbiorze Polski znów wyjechał, tym razem na dobre. Najpierw do Anglii, potem do Nowego Jorku.
Tam przeżył tak zwany „amerykański sen” - a raczej połowę snu, ale do tego dojdziemy. Bez
grosza przy duszy na początku, ale ze znajomością finansowego rzemiosła i języków szybko zaczął robić karierę u nowojorskich kupców. Wkrótce otworzył własne biuro maklerskie i zdobył zamożnych klientów. I wtedy postanowił wplątać się w politykę, wiążąc się z „Synami Wolności” - tajnym stowarzyszeniem działającym na rzecz oderwania 13 kolonii od Wielkiej Brytanii, czyli stworzenia Stanów Zjednoczonych. Nowojorscy „Synowie” nie przebierali w środkach - wywołali pożar, który strawił jedną czwartą miasta. Anglicy w rewanżu aresztowali wszystkich, którzy wpadli im w ręce, w tym leszczyniaka. Więzienne warunki były tak ciężkie, że zapadł na zapalenie płuc i byłby tam skonał, gdyby nie znajomość niemieckiego (dzieciaki, uczcie się języków!).
W brytyjskiej armii służyli bowiem najemnicy z Hesji, którzy angielskiego ani w ząb. Anglicy z kolei nie umieli po niemiecku (zostało im tak po dziś dzień). To właśnie Hesyjczycy pilnowali więźniów. Salomon zgłosił się na tłumacza, dzięki czemu dostał lepszą celę i lepszą żywność. Ale z rewolucyjnej roboty nie zrezygnował - wszedł w skład amerykańskiej siatki szpiegowskiej i namówił 500 Niemców do dezercji i przejścia na drugą stronę.
Anglicy o szpiegowskiej robocie dowiedzieli się dopiero po dwóch latach, kiedy wyszedł już na wolność - wtedy aresztowali go ponownie i skazali na powieszenie. Salomon jednak miał w ubraniu zaszyte złote monety. Dzięki nim przekupił strażnika i zwiał w nocy tuż przed egzekucją.
Osiadł w Filadelfii, gdzie wrócił do interesów i szybko zdobył fortunę. Więzienie i widmo szubienicy nie wybiły mu jednak polityki z głowy - Haym z owej fortuny zaczął finansować Amerykańską Rewolucję, obsługując transakcje Kongresu i pożyczając pieniądze członkom rządu - bez procentów i nie domagając się zwrotu długów. Kiedy Georgowi Washingtonowi zabrakło pieniędzy na wojnę z Anglikami, wydał rozkaz „Posłać po Hayma Salomona”. Ten przybył i od ręki pożyczył Ojcu Narodu 20 tysięcy dolarów, co wystarczyło, żeby wygrać bitwę pod Yorktown, która zakończyła Rewolucję i przesądziła o powstaniu USA.
Pięknie, prawda? Owszem, ale tu amerykański sen się kończy. Wkrótce potem odezwały się choroby nabyte w więzieniu. Cztery lata po bitwie pod Yorktown 44-letni Salomon umiera na gruźlicę, pozostawiając żonę i czworo małych dzieci.
A teraz to, co najlepsze w całej historii: umiera jako bankrut. Nie odzyskał pieniędzy wyłożonych na „Sprawę” - było tego ponoć 800 tysięcy ówczesnych dolarów - kwota zdaje się kosmiczna, skoro zaledwie 20 tysięcy wystarczyło na wygranie wojny. Dzieciom nie udało się odzyskać nawet 100 tysięcy. W dowód wdzięczności postawiono Salomonowi pomnik. Jeden. Półtorej wieku później. A kolejne pół wieku później dostał znaczek pocztowy.
No dobra - znaczek był wyjątkowy, bo na odwrotnej, „lizanej stronie” znajdował się napis: „Biznesman i broker Haym Salomon odpowiadał za zebranie większości pieniędzy na sfinansowanie Rewolucji Amerykańskiej, dzięki czemu uratował nowy naród przed upadkiem”. Ale mimo wszystko - jeden pomnik i jeden znaczek. Za jakieś miliardy, a może nawet biliony dzisiejszych dolarów…
Piszę o tym wszystkim słuchając najnowszego wielkiego hitu z Broadwayu - hip-hopowego musicalu „Alexander Hamilton”. O jednym z Ojców-Założycieli, tym z 10-dolarówki. Ciekawe, czy i on od Salomona pożyczał. Musical świetny - Amerykanie może nie umieją zwracać długów na czas, ale potrafią sprzedać swoją historię. Może się czegoś od nich nauczyć?
1. Dodane przez Fan Leszczynskich Olimpijczykow, w dniu - 22-08-2017 21:15 Olimpijczyk z Leszna Jacek,Maria Wierzchowiecki byl wielokrotnym mistrzem 9 stanow USA w WKKW i trenerem kadry mlodych jezdzcow USA,ktorzy juz byli mistrzami swiata seniorow a tak jestem za Zbigniewem Herbertem jedynym literatem,ktory nie zostal skundlony przez stalinizm
2. Dodane przez Pytanie mieszkańca, w dniu - 22-08-2017 21:17 A można z innej beczki? Cała ostatnia strona gazetki firmowanej przez Przewodniczącego RM zawiera reklamę festiwalu Leszno Barok Plus. Czy zechciałby Pan redaktor sprawdzić, czy Pan Szczot był łaskaw udostępnić to miejsce nieodpłatnie i promować w ten sposób lokalną kulturę, czy też Miasto Leszno zapłaciło za tą powierzchnię reklamową? A jeśli zapłaciło, to ile?
3. Dodane przez Wiecho blacharz, w dniu - 22-08-2017 21:24 mało kto wie, że biali Amerykanie nie są głównie byłymi Anglikami czy Irlandczykami, ale przede wszystkim Niemcami, około 50-80 milionów Amerykanów to byli Niemcy i to oni tak naprawdę zbudowali USA, byłych Polaków jest tam około 10 milionów
4. Dodane przez Patryk W., w dniu - 22-08-2017 21:24 W rzeczy samej, kandydat na ulice całkiem słuszny. Owy znaczek, dla zainteresowanych, na zdjęciach przedstawiam, gdyż takowy posiadam ;-)
5. Dodane przez do kom 2, w dniu - 22-08-2017 22:00 Szanowny komentatorze naucz sie czytac. Gazeta nalezy do pani Szczot
6. Dodane przez odnośnie 5, w dniu - 22-08-2017 22:48 W komentarzu 2 jest mowa o firmowaniu, nie własności. Pytanie w treści komentarza 2 pozostaje aktualne.
7. Dodane przez do kom 2., w dniu - 22-08-2017 23:00 Odpowiedż, wystarczy wystosować pismo z zapytaniem do UM Leszna i urzędnicy mają obowiązek udzielić odpowiedzi pisemnej w ciągu 14 dni.
8. Dodane przez odnośnie 7, w dniu - 22-08-2017 23:26 W komentarzu 2 jest prośba dla pana redaktora. Takie informacje powinny być publicznie dostępne bez specjalnej o oto prośby.
9. Dodane przez jj, w dniu - 22-08-2017 23:56 Ciekawa osobowość miło się czyta takie artykuły jak najbardziej dobry kandydat
reklama
10. Dodane przez luzik, w dniu - 23-08-2017 06:33 Dlaczego ludzie uwikłani w politykę mają być "patronami" ulic? Śliwkowa brzmi ładnie.
11. Dodane przez do kom.8, w dniu - 23-08-2017 08:23 Zgadza się. Poza tym po to są m.in. dziennikarze, aby zadać jedno takie pytanie, a nie np. kilkaset od wielu mieszkańców. Zresztą badanie powiązań na linii władza - biznes - rodzina - pieniądze, to chyba idealny temat dla niezależnych dziennikarzy. Jestem przekonany, że to dla mieszkańców istotna sprawa, więc zapewne ktoś z nich o to zapyta. Bo sprawa jest warta wyjaśnienia nie tylko od strony prawnej, ale też moralnej. Nie ma tu znaczenia czy publiczne pieniądze płyną bezpośrednio do członków władzy czy jej bliskiej rodziny. A jeśli rodzina Pana Sławka udostępniła powierzchnię reklamową gratis, dla promowania leszczyńskiej kultury, to dla Przewodniczącego RM będzie to tylko chwała i promocja.
12. Dodane przez do kom. 5, w dniu - 23-08-2017 08:32 A co za różnica, kto jest obecnie formalnie właścicielem gazetki? Nawet nie wnikam czy pp. Szczot mają rozdzielność majątkową, ale chcesz kogoś przekonać, że Sławomir Szczot oddał w tej gazetce pełną kontrolę żonie? Może jeszcze napiszesz, że nawet politycznie nie ma ta gazetka już żadnego związku z działaniami męża? Albo, że - jako lider nieformalnego koalicjanta - nie ma jakiegokolwiek wpływu na pozyskanie takich środków? Formalnie można wykazać wiele, ale coraz więcej ludzi, potrafi ocenić sytuację obiektywnie.
13. Dodane przez Janota, w dniu - 23-08-2017 08:43 Najlepiej imienia Leszka Hańczyka.
14. Dodane przez Kil bil, w dniu - 23-08-2017 09:11 Po co wogole zmieniać te ulice dlaczego zajmować sie pierdolami a nie ważnymi rzeczami.wystarczy popatrzeć na Rosję tam dalej sa ulice lenina komsomolskie i Gagarin chociaz to akurat dobry przykład ten Gagarin bo bohater.tam ludzie maja to gdzies zajmują sie ważniejszymi sprawami a nie tylko owczym pędem za praca itp.dajvie spokój tym nazwa a wejście sie za rządzenie albo chociaz rozkopanym placem Kościuszki bo zima idzie.pozdrawiam
15. Dodane przez inny mieszkaniec, w dniu - 23-08-2017 09:11 Załóż bezpłatną gazetę i rozdawaj w niej strony ile chcesz. Wolno ci.
16. Dodane przez do kom. 15, w dniu - 23-08-2017 09:35 Myślę, że nie będę odosobniony jeżeli napiszę, że ta "gazetka" nie przypomina mi w ogóle lokalnej niezależnej gazety lecz partyjną ulotkę propagandową.
17. Dodane przez Wevie Stonder, w dniu - 23-08-2017 09:43 W Lesznie media milczą w niewygodnych dla prezydenta tematach. Dostały tzw. dotację za milczenie. Reklamy też są swego rodzaju łapówką za milczenie. Leszno, czyli układ zamknięty. P.s. Moderator, wykaż się samodzielnością i opublikuj to.
18. Dodane przez jeszcze inny mieszkaniec, w dniu - 23-08-2017 09:51 Nikt nie kwestionuje, że każdemu wolno wydawać gazetę, także bezpłatną, i rozdawać strony komukolwiek, ale jeśli zleceniodawca jest publiczny to nic dziwnego, że społeczeństwo jest słusznie zainteresowane. Całkiem możliwe, że stroną jest tu Festiwal Barok Plus. Żaden dziennikarz, przecież czwarta władza, nie podejmuje tematów dla nas ważnych, jak tutaj na styku: władza - biznes - rodzina - pieniądze.
19. Dodane przez Leszczynianin, w dniu - 23-08-2017 10:28 Panie Adamekdo urzędu z tym pomysłem!
20. Dodane przez mieszkaniec, w dniu - 23-08-2017 10:53 Powinien być prowadzony bieżący szczegółowy wykaz umów i wydatków Urzędu Miasta w Lesznie. A propos wydawnictw i układu zamkniętego: może ktoś z dziennikarzy wyjaśni wyjątkowe w swej dużej ilości i jednakowej formie ankiety: dla wydziału architektury, dla biblioteki, FB strona miasta lub rewitalizacji zachęcała do ankiety dla pewnej leszczyńskiej prywatnej firmy (!?) (wszystko ze stron znika). Mam z związku z tym pytanie: kto jest autorem ankiet i opracowań, na czyje zlecenia są przeprowadzane ankiety, kto i ile za nie płaci?
21. Dodane przez mieszkaniec, w dniu - 23-08-2017 10:57 Przydatność tych wątpliwych ankiet jest w moim pojęciu - żadna.
22. Dodane przez Antek, w dniu - 23-08-2017 11:16 O tym Salomonie był swego czasu obszerny artykuł w Panoramie Leszczynskiej...
23. Dodane przez Jerzy K., w dniu - 23-08-2017 12:04 Ludzie-pierdołami się zajmujecie.Cz rzeczywiście.Czy w Lesznie nie mieliśmy zacnych-zasłużonych dla Ojczyzny obywateli??musimy o jakiś nieznanych Żydach pisać i może nadawać ich imionami nazwy ulic???Przecież to skandal.Miasto nasze-i tu nazwy ulic powinny nosić imiona Leszczynian.A jeśli ma być inaczej??lepiej odwołać radnych,bo sami "nie wiedzą co czynić".
24. Dodane przez polonista, w dniu - 23-08-2017 12:42 Drogi Panie Redaktorze - półtora wieku później (wiek - rodz.męski)
25. Dodane przez Seweryn, w dniu - 23-08-2017 14:00 Ja bym proponował ulicę Lecha Wałęsy
26. Dodane przez do kom. 20, w dniu - 23-08-2017 18:40 Rejestr umów i zleceń jest przez miasto prowadzony, choć z drobnym poślizgiem. Obecnie są tam podane wydatki do końca czerwca br. http://bip.leszno.pl/contents/content/37/2248
27. Dodane przez do kom.26, w dniu - 24-08-2017 07:08 Dziękuję.
28. Dodane przez Do 23, w dniu - 24-08-2017 07:35 Najlepiej nazwać ulicę imienia Kowalskiego albo Nowaka. Zawsze się jakiś sławny znajdzie
29. Dodane przez Starman, w dniu - 24-08-2017 08:22 Najlepiej imienia Gówniarza.Zawsze jakiś się znadzie.
30. Dodane przez Grzegorz, w dniu - 25-08-2017 11:44 do kom. 26 DZIĘKUJĘ ZA CIEKAWĄ LEKTURĘ.POLECAM KAŻDEMU POCZYTAĆ NA CO MIASTO WYDAJE NASZE PIENIĄDZE
31. Dodane przez Jądruś, w dniu - 28-08-2017 21:17 Panie Adamek. Bardzo szanuję pańskie przemyślenia odnośnie kandydatury imć Salomona, ale czy naprawdę chciałby Pan mieszkać przy ulicy nazwanej na cześć tego puczysty, bankstera, pospolitego buntownika, jewrejskiego masona, wojennego podżegacza, wojennego finansisty i zwykłego krwiopijcy ?
32. Dodane przez Jądruś, w dniu - 29-08-2017 07:36 Myślę, że zanim zacznie się zachwalać Salomonowe "sukcesy" należałoby zbadać Panie Adamek przyczyny dla których rząd portugalski wydalił (przegonił) w XVIII w. Żydów i masonów pokroju rodziny Salomona. A przyczyna była bardzo prosta. Bo próbowali robić dokładnie to samo, co później w Stanach Zjednoczonych, czyli budować Judoamerykę za pomocą podżegania i lichwy. Jak to dobrze, że Salomon wyjechał z Polski i nie udała mu się zbudowć Judopolonii.
reklama
33. Dodane przez marian, w dniu - 29-08-2017 21:57 Słyszał ktoś o dokonaniach architekta Tadeusza Spychaly?zero polityki,co do Kruczkowskiego,juz wyjaniam.Taka patriotką,natka znanych polityków mgr Jadwiga Kaczyńska pisała wstepy do książek Mistrza Leona K.Reflektujmy się,Herbert był członkiem ZLP,jak boga kocham.
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji wypowiedzi, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego.
Wypowiedzi zawierające wulgaryzmy nie będą publikowane.
Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.
Zdjęcia dodawane przez użytkownika muszą dotyczyć tematu artykułu, należy wpisać także do nich komentarz aby uzasadnić ich publikację.
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji zdjęć, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego.
Zdjęcia z komentarzem zawierającym wulgaryzmy nie będą publikowane.
Zdjęcia i ich komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.
Felieton Adamka 
667 70 70 60
