Szanowny czytelniku, 25 maja 2018 roku weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Po rozwinięciu szczegółów znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat. Odsyłamy także do Polityki Prywatności.
Rozwiń szczegóły
Zwiń szczegóły
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez RADIO ELKA Sp. z o.o., Agencję Reklamową EL Sp. z o.o. oraz Zaufanych Partnerów.
Administratorzy danych / Podmioty którym powierzenie przetwarzania powierzono
Radio Elka Sp. z o.o. z siedzibą w Lesznie przy ul. Sienkiewicza 30a, 64-100 Leszno, wpisaną do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu XXII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000235295
Agencja Reklamowa EL Sp. z o.o. z siedzibą w Lesznie przy ul. Sienkiewicza 30a, 64-100 Leszno, wpisaną do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu XXII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000245793
dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
wykrywanie botów i nadużyć w usługach
pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)
Podstawy prawne przetwarzania danych
marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne - zgoda
świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych
Odbiorcy danych Podmioty przetwarzające dane na zlecenie administratora danych, w tym Zaufani Partnerzy, agencje marketingowe oraz podmioty uprawnione do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa.
Prawa osoby, której dane dotyczą Przysługują Ci następujące prawa w związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych:
prawo dostępu do Twoich danych, w tym uzyskania kopii danych,
prawo żądania sprostowania danych,
prawo do usunięcia danych (w określonych sytuacjach),
prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych,
prawo do ograniczenia przetwarzania danych.
W zakresie w jakim Twoje dane są przetwarzane na podstawie zgody lub w ramach świadczonej usługi (dane są niezbędne w celu świadczenia usługi) możesz dodatkowo skorzystać z poniższych praw:
prawo do wycofania zgody w zakresie w jakim są przetwarzane na tej podstawie. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem.
prawo do przenoszenia danych osobowych, tj. do otrzymania od administratora Twoich danych osobowych, w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego.
W celu skorzystania z powyższych praw Radio Elka Sp. z o.o. udostępnia następujący kanały komunikacji:
forma pisemna Radio Elka, ul. Sienkiewicza 30a, 64-100 Leszno
Informacje dodatkowe Więcej o zasadach przetwarzania danych w "Polityce prywatności" - tutaj
Było kiedyś, dawno temu, takie powiedzonko: „no i od nowa Polska Ludowa”. Zielonego pojęcia nie mam, skąd się wzięło i czego pierwotnie dotyczyło, ale przypomniało mi się, kiedy zobaczyłem, że na obrady najbliższej sesji Rady Miejskiej Leszna wprowadzono projekt uchwały w sprawie „pomnika wdzięczności” żołnierzom Armii Czerwonej. Który to już raz – trzeci? Czwarty?
Dyżurny reporter: 667 70 70 60
Wozimy się z tym tematem od dwóch lat i właściwie cały czas dyskusje wyglądają tak samo. Jedni mówią, że trzeba zaorać, bo w końcu nie bardzo mamy za co być wdzięczni owej armii, drudzy uważają, że wręcz przeciwnie, bo jakby nie ona to dziś byśmy na chleb mówili
„brot”, a na muchy „fliegen”. Pomiędzy jednymi i drugimi jest jeszcze szerokie spektrum zdań pośrednich: żeby może jakąś tabliczkę wyjaśniającą postawić, zmienić napis na pomniku na taki bez słów o „niepodległości Związku Radzieckiego i Polski” względnie przerobić jakoś, żeby IPN się nie czepiał.
Gdyby ktoś mnie spytał o osobiste zdanie przyznałbym, że nie jestem fanem tego pomnika. Pisałem już zresztą o tym kiedyś - zdaje się, że jeszcze zanim komukolwiek przyszło do głowy ustawę dekomunizacyjną wymyślać. Komunizmu nie cierpię od samego korzenia, czyli Rewolucji Październikowej (podobnie zresztą, jak nie cierpię Rewolucji Francuskiej i wszelkich innych rewolucji, uroczych z pozoru, ale w gruncie rzeczy bałamutnych). Armia Czerwona napadła Polskę w 1939 roku, a że Rosjanie uważają, że II wojna światowa zaczęła się dopiero dwa lata później, to już nie mój problem. Zresztą, co ja się będę rozwodził - wszyscy wiedzą o co chodzi. Byłbym więc z całą pewnością zwolennikiem „opcji rozbiórkowej”, gdyby…
No właśnie. Gdyby to ode mnie zależało. Ale nie zależy. A najśmieszniejsze jest to, że to nie zależy od nikogo w Lesznie: ani od prawicy, ani od lewicy, ani od radnych, ani od prezydenta. Ma być rozebrany i nie mamy nic do gadania. Jest ustawa, opinia IPN i tyle. O czym przypomniał nam pan wojewoda wzywając do usunięcia, żeby prawo zostało wykonane. Bo jak nie to pomnik i tak zostanie usunięty decyzją wojewody na koszt miasta.
I to mi się trochę nie podoba. Bo strasznie nie lubię, kiedy różni ludzie „z góry” przypominają mi, że nie mam nic do gadania. Zresztą ja jak ja, ale samorząd, czyli nasza mała lokalna demokratyczna ojczyzna. Zgadzam się, że czasem decyzje samorządu bywają dla mnie niezrozumiałe, czasem wręcz wydają mi się błądzić po manowcach, ale jednak zawsze można sobie z nimi popolemizować. A może i przekonać. A tu, trach…! - ma być i koniec. Więc z przekory chciałoby się trochę postawić okoniem? Ale nie można.
Podobnie zresztą nie mamy nic do gadania w sprawie zmienionych zasad budżetu obywatelskiego. Tu przypomnę, że nie byłem entuzjastą tego rozwiązania, ale skoro radni przyjęli, to trudno. Nawet kilka razy poparłem jakieś projekty. Miałem różnego rodzaju uwagi, a po napisaniu o nich nawet starłem się telefonicznie z pewną czytelniczką. Ale w gruncie rzeczy powoli się do pomysłu przekonywałem. Nawet zacząłem znajomym z innych miast mówić, że mamy takie ciekawe rozwiązanie. No i fajnie, tylko że znowu nie mamy nic do gadania. Bo budżet obywatelski nakazano. Ustawą. Mało tego - w ustawie napisano, ile ma wynosić. Mało tego - napisano, że jak coś wygra głosowanie, to trzeba obowiązkowo zrealizować. No a na dodatek do tego wszystkiego, w głosowaniu będą mogły wziąć udział dzieci. Oczywiście mógłbym teraz wzbić się na wyżyny ducha polemicznego, żeby dyskutować, czy to ma sens, czy nie. Ale po co - ustawa weszła w życie i stała się prawem. I nie mamy nic do gadania, podobnie jak w przypadku pomnika wdzięczności.
No chyba, że ktoś wpadnie na diaboliczny pomysł: złoży do budżetu obywatelskiego projekt budowy nowego pomnika wdzięczności, zaś wszystkie szkoły i przedszkola za nim zagłosują. To byłoby największe obejście systemu od dnia, kiedy kupiłem konserwę turystyczną i zjadłem ją w domu.
1. Dodane przez ja, w dniu - 27-02-2019 07:34 Proponuję zatem w ramach dekomunizacji spełnić wolę wojewody i pomnik rozebrać, a następnie w ramach budżetu obywatelskiego ten sam pomnik odbudować.
2. Dodane przez j, w dniu - 27-02-2019 07:44 Obejście systemu z konserwą najlepsze..
3. Dodane przez leszczyniacy go postawili, w dniu - 27-02-2019 08:03 Leszczyniacy go postawili i niech oni decydyja. Według mnie niech pozostanie ,lecz tablice zmienić na inną.
4. Dodane przez sweet, w dniu - 27-02-2019 08:20 Tego pomnika nawet nie trzeba go burzyć - wystarczy jedynie go "zneutralizować" poprzez odebranie wyznaczonej mu funkcji - czyli stania w miejscu publicznym celem chwalebnego upamiętnienia Armii Czerwonej. Tego typu obiekty można uczynić eksponatami muzealnymi - np. postawić na terenie muzeum lub skansenu. Jako eksponat muzealny tego typu pomnik stałby się neutralnym, obiektywnym śladem przeszłości. Ale jak już go zburzą... Lepiej rydz niż nic.
5. Dodane przez Bono, w dniu - 27-02-2019 08:45 Gdyby nie ta komuna to 3/4 obecnych dalej by mieszkało po wioskach edukacja zakończyłaby się na poziomie 4 klas itd. Wbrew pozorom komuna mocno zrównała naród i dała szanse tym najbiedniejszym i najmniej wykształconym na dobry start. Pomnik powinien zostać bo chłopcy nie są winni za coś co działo się na gorze, tabliczkę zmienić i napisać ze pomnik wdzięczności dla zwykłych frontowych żołnierzy którzy zostawili tu swoje życie w zamian za nasza wolność.
6. Dodane przez PL, w dniu - 27-02-2019 09:36 Nakazy i zakazy a miała byc demokracja!
reklama
7. Dodane przez rh, w dniu - 27-02-2019 09:44 p.Adamek-w tym felietonie,chyba po raz pierwszy,nie doczytalem sie zadnego sensu. nie wiem o co panu sie rozchodzilo,czy o pomnik,czy o budzet obywatelski,czy o konserwe ze swinki (tej z ASF)? pozdrawiam i licze na czytelniejsze przeslania w panskich artykulach.
8. Dodane przez do 5. Dodane przez Bono, w dniu - 27-02-2019 13:12 dokładnie, wystarczy popatrzeć co się dzieje w takiej Anglii czy Francji, nie mieli komuny i ludzie umierają tam z głodu i błagają o robotę w takiej Polsce
9. Dodane przez Anatol, w dniu - 27-02-2019 13:18 Panie redaktorze. Tzw ustawa dekomunizacyjna to jeden z największych bubli legislacyjnych w tym kraju. O jej słabości świadczą choćby liczne wygrane przez samorządy procesy po wprowadzeniu przez administrację rządową nowych "poprawnych" nazw ulic. Wojewoda wielkopolski (o czym pisały media) tak się rozpędził, że dwom ulicom w różnych częściach Poznania nadał tego samego patrona: https://poznan.onet.pl/pomylka-wojewody-wielk(...)e-ulice/7bp0xjh Wszystkie te działania przypominają mi dialog z kabaretu Tey - Laskowika z Jaślarem: co robisz? Szukam wroga klasowego. I co, jest? Nie. To zaczynamy bez niego. Tu sobie znaleźli inną wersję wroga klasowego. Szczytem nietaktu dekomunizacyjnego było zburzenie Mauzoleum Armii Czerwonej w Trzciance. Ale gdy nasze pomniki są gdzieś poza Polska ruszane, to zaraz oburzenie nas ogarnia
10. Dodane przez Archanioł, w dniu - 27-02-2019 15:00 ZARAZ, ZARAZ! Znowu wydatki? Jaki projekt nowego pomnika? W Lesznie mamy już całkiem nowe, okazałe pomniki: Goplana - pomnik innowacyjnych decyzji gospodarczych, basen Akwakit - pomnik ku czci owoców działań w ramach partnerstwa publiczno prywatnego czy chociażby zaniedbany ratusz symbol troski o zabytki i skuteczności pozyskiwania środków na ich remonty. Może więc już pomników wystarczy? Zastanawiam się czego jeszcze spodziewać się w kraju, w którym z zaciętą wściekłością rozbiera się pomnik ku pamięci poległych ludzi, a pomnik wątpliwego duchownego (żeby nie użyć tu długiego ciągu słów najbardziej obrzydliwych, opisujących jego samego i jego nie mające nic wspólnego z miłosierdziem czyny) uparcie broni się przed usunięciem? TO CHYBA ODPOWIEDNI KOMENTARZ W TEMACIE POMNIKÓW?
11. Dodane przez Ja, w dniu - 27-02-2019 15:22 Ten felieton to jedna beblanina . Czy wie pan co to po Wielkopolsku znaczy BEBLANINA ?
12. Dodane przez Do 8, w dniu - 27-02-2019 15:49 Tak ale polska nie miała i nie ma swoich kolonii w których niewolnicy pracują na wyzej wymienione dwa kraje. Włącz myslenie
13. Dodane przez juziek123, w dniu - 27-02-2019 16:12 najtaniej i najkorzystniej byłoby zlikwidować ten cały śmieszny ipn i niedorobioną ustawę dekomunizacyjną popieram kom. nr9
14. Dodane przez Pogadi, w dniu - 27-02-2019 16:50 Jarku nie ma sensu dyskutować nad czymś co dawno powinno być rozebrane ale można podyskutować na ciekawszy temat:
Co Polska może skoro nie ma granic w UE? Nie ma zakazu nabywania gruntów przez byłych żołnierzy.
Zróbmy choć to co możemy- rozbierzmy pomniki totalitaryzmów. Dziwnym trafem w Polsce zostało dużo pomników socjalizmu(komunizmu) za to jak na lekarstwo szukać pomników narodowego socjalizmu. A może kombatanci PRL-u nie są tacy bezinteresowni i też jakieś emerytury dostają?
Rzecznik prasowy rosyjskiej ambasady w Waszyngtonie Nick Lakhonin napisał na Twitterze, że "ponad 500 osób w Polsce wciąż otrzymuje emerytury za kolaborację z nazistami". Poprosił również o wyjaśnienia w tej sprawie ambasadora Polski w USA
"Według danych opublikowanych przez niemieckie ministerstwo pracy, dokładnie 2033 osób na świecie nadal otrzymuje świadczenia emerytalne z Niemiec przeznaczone dla ofiar wojen i współpracowników nazistowskiego reżimu II wojny światowej" - czytamy w tekście na portalu kafkadesk.org. Jak wynika z raportu, zdecydowanie najwięcej z beneficjentów tego systemu mieszka w Polsce (573)
Wydawana w Brukseli gazeta De Morgen" informuje, że niemieckie państwo cały czas płaci belgijskim kolaborantom za wierność, lojalność i posłuszeństwo" wobec Trzeciej Rzeszy.
Komitet ds. Stosunków Zagranicznych belgijskiego parlamentu przegłosował we wtorek rezolucję wzywającą rząd do skłonienia Niemiec do zaprzestania wypłacania nieuczciwych i nieopodatkowanych świadczeń dla belgijskich obywateli, którzy kolaborowali z Trzecią Rzeszą. W dokumencie podkreślono "niesprawiedliwość" tych świadczeń, kontrastującą z tym, że ofiary nazizmu nie otrzymują wsparcia.
Po zakończeniu II wojny światowej około 80 tys. Belgów zostało skazanych za współpracę z SS lub dopuszczenie się przestępstw wojennych. Część z tych osób skorzystała z szeregu dekretów Hitlera, np. otrzymując prawo do niemieckiego obywatelstwa lub wojenną emeryturę.
Według rezolucji, emerytury te są nagrodą za "kolaboracje z jednym z najbardziej morderczych reżimów w historii". Wciąż otrzymuje je prawdopodobnie 27 osób. Ich tożsamość znana jest jednak jedynie niemieckiemu ambasadorowi i nie została udostępniona belgijskiemu parlamentowi. Nie wiadomo jakiej wysokości są te świadczenia.
Według Komitetu podobne świadczenia otrzymują również osoby mieszkające w Wielkiej Brytanii. Brytyjska administracja nie odniosła się jeszcze do tego stwierdzenia. Rzecznik niemieckiego Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych wydał oświadczenie, zgodnie z którym żadne świadczenia nie są wypłacane dawnym członkom SS.
Belgijski parlament będzie głosować nad rezolucją w przyszłym miesiącu.
15. Dodane przez Mat, w dniu - 27-02-2019 16:58 A kto popiera wypłaty emerytur byłym funkcjonariuszom systemów totalitarnych? Wydawana w Brukseli gazeta De Morgen" informuje, że niemieckie państwo cały czas płaci belgijskim kolaborantom za wierność, lojalność i posłuszeństwo" wobec Trzeciej Rzeszy. http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,24478221,belgijski-parlament-niemcy-wciaz-wyplacaja-emerytury-za-wspolprace.html
A państwo Polskie tylko zmniejszyło UB-eckie emerytury.
W zaistniałej sytuacji może zamiast likwidować IPN oszczędniej całkowicie zlikwidować wypłacanie emerytur kolaborantom systemów totalitarnych bez względu na kraj pochodzenia -taką europejska ustawę zrobić. Co na to?
16. Dodane przez do15, w dniu - 27-02-2019 18:27 Ciekawe stwierdzenia.Ilu było tych niedobrych ubeków?Ile dziś jest takich co im się należy?Ilu jest takich co za molestowanie dzieci stawia się im pomniki?Ilu jest takich co za szpiegostwo dostali ordery?Czy obecna władza nie ma wywiadu ,nie instaluje podsłuchów,nie zatrudnia lekarzy,pielęgniarek ?Czy zatem tym służbom też nie należy pozabierać środków do życia?Zastanów się zanim coś napiszesz.Chyba ,że umiesz tylko powtarzać slogany padające z ust ludzików jednej wiadomej opcji.
17. Dodane przez do 16, w dniu - 27-02-2019 19:37 Co by nie mówić molestowanie to nadmiar czułości tego okupantom akurat zarzucić nie można. ................................................
Długo myślałem zanim coś napisałem . Przez lata cenzura moje teksty odrzucała więc nie bądź taki pobożny.
Teraz mam swoje 5 minut zanim wprowadzicie akta 2.
18. Dodane przez do 16, w dniu - 27-02-2019 20:03 BRAWO!!!!!
19. Dodane przez Paweł Sikorski, w dniu - 28-02-2019 08:35 Jest taka scena w prostym filmie przygodowym pod nazwą "Indiana Jones i Ostatnia Krucjata". Szanowny pan tata znanego nam Indiany Jonesa, grany przez szanownego pana Seana Connery został uderzony w twarz przez SS-mana, gdyż się ów SS-man niecierpliwił pytając o książkę, w której były pewne baaaaardzo ważne zapiski. Według wiedzy naszych bohaterów filmowych książka miała zostać zawieziona do Berlina, w którym to także była scena zbiorowego palenia książek autorów żydowskich czy tez lewicowych. No i Pan SS-man pyta: - Co jest w tej książce panie Dżons, że fatygowałeś się nawet do Berlina? I bum w pysk rękawiczką skórzaną. - dlaczego Ci tak na niej zależy? I bum w pysk rękawiczką skórzaną. - Co takiego mówi Ci taka książka, czego nie mówi nam? I tu pan Dżons senior, wybitny fachowiec od historii zatrzymuje rękę pana SS-mana i ze pełną powagą odpowiada: - mówi mi, że tacy maszerujący rządkami kretyni jak wy, powinni czytać książki zamiast je palić. To tak wszystkim do skorym do niszczenia. Pomnik stoi długo. Bardzo długo. Był i może bezczelną zagrywką ze strony okupantów i ciemiężycieli. Lecz teraz Szanowni Państwo jest lekcją historii dla mieszkańców naszego regionu. Wystarczy tylko dobry opis na nowej tabliczce. Będzie to tańsze od wywożenia do Kołobrzegu i niszczenia. Powinniśmy zniszczyć także cmentarz we Wrocławiu na Karkonoskiej, pół Legnicy i Pałac Kultury i Nauki w Warszawie... chyba, że Kołobrzeg przyjmie? Dziękuję. Pozdrawiam. Kurtyna.
20. Dodane przez Bari, w dniu - 28-02-2019 13:47 Brawo Paweł Sikorski w punkt. Może radni to przeczytają i zrozumieją
21. Dodane przez Edward Szczucki, w dniu - 28-02-2019 14:19 W HOŁDZIE ŻOŁNIERZOM, POLEGŁYM NA NASZEJ ZIEMI ,W WALCE Z HITLEROWSKIM NAJEŹDŹCĄ wdzięczni mieszkańcy Leszna.
Takie napisy(lub o podobnej treści)proponuję umieścić w miejsce dotychczasowych tablic na pomniku.W ten sposób i tylko w ten,jedyny,Leszczyniacy unikną hańby,jaką okryliby się wykonując polecenia decydentów, nakazujących bezczeszczenie miejsc pochówku niewinnych ludzi. Chciałbym przypomnieć,lub zwrócić uwagę rajców miejskich(zwłaszcza trzem z Komisji),żeby odkurzyli Pismo Święte i przeczytali wersety mówiące o tym ,,kto jest bratem moim.Tym ,których krew wsiąkła w naszą ziemię,oddawałem cześć,w imieniu wolnych Leszczynian, każdego stycznia mojej prezydentury,składając kwiaty będące symbolem wdzięczności i ludzkiej pamięci.Mam nadzieję ,że obecnych włodarzy Leszna ,stać na więcej niż minimum człowieczeństwa .
reklama
22. Dodane przez do kom 21, w dniu - 28-02-2019 15:38 To powinien Pan wiedzieć, że tam nikt nie jest pochowany. To tylko pomnik. To jest pomnik wdzięczności Armii Radzieckiej i nic nie zmieni wymiana tablic. Chce Pan uhonorować poległych zołnierzy, to proszę zaproponowac budowe nowego pomnika
23. Dodane przez Solidarnośc Niezlomna od 1980r.Matura 1965r, w dniu - 03-03-2019 00:36 W marcu 1968r karnie zostalem wtracony do LWP za postawę antysocjalistyczmną i wyslany na "Operacje Dunaj" w celu obrony zdobyczy socjalizma w CSRS.Nie zlozyłem przysiegi wojskowej na rzecz solidarnosci z ZSRR i budowę socjalizmu.Przez poł roku bylem na etacie kapitana piszac nowe przemowienia dowodztwu.Na spotkaniu w amfiteatrze w Sosnowcu siedzialem pomiedzy E.Gierkiem,a gen.J.Zietkiem "dabrowszczakiem"( w marcu 1968 na 100 tysiecznym wiecu w Katowicach Gierek przemawiajac powiedział:"studentom,ktorzy popdniosa rekę na władzę ludową tą rekę odrąbiemy(Gierek w 1956r byl w czerwcu w Poznaniu podczas przemowienia premiera J.Cyrankiewicza.Powstanie Czerwca 56 w Poznaniu stłumil sowiecki generał S.Popławski promotor Jaruzelskiego.W Poznaniu nie ma jego pomnika wdziecznosci Czuwaj!
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji wypowiedzi, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego.
Wypowiedzi zawierające wulgaryzmy nie będą publikowane.
Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.
Zdjęcia dodawane przez użytkownika muszą dotyczyć tematu artykułu, należy wpisać także do nich komentarz aby uzasadnić ich publikację.
Redakcja portalu zastrzega sobie możliwość ingerencji lub niedopuszczenie do publikacji zdjęć, które nie odnoszą się do tematu artykułu, naruszają normy prawne, obyczajowe lub są niezgodne z zasadami współżycia społecznego.
Zdjęcia z komentarzem zawierającym wulgaryzmy nie będą publikowane.
Zdjęcia i ich komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. będą usuwane.